Norðurljósið - 01.01.1981, Blaðsíða 8
8
NORÐURLJÓSIÐ
verð, því fastar trúi ég því, að „þjáninga guðfræðin“
sé gild vara. Ekki er því aðeins svo farið, að Guð leyfí
þjáningu einungis, heldur hefur hann skapað hana,
samkvæmt tilgangi sínum. Til er knýjandi ástæða fyr-
ir því, að líkamleg þjáning er til. Við lærum að forðast
eldinn með því að reyna sársauka brunans.
Fáeinir mánuðir eru liðnir, síðan Harvey Scharf-
man dó af völdum krabbameins. Hann var meðal
fremstu leiðtoga hebreskra, kristinna manna. Kaup-
sýslumaður var hann með ágætum. í blóma lífsins var
hann, þessi áhrifamikli leiðtogi, tekinn frá okkur.
Vandamálið var það, að á frumstigi krabbameins
fylgja því oftsinnis engar þjáningar. Krabbameinið
fannst um seinan.
Fyrir aðeins fáum árum veiktist ég af hjartabilun.
Hún var af tegund, sem er hættuleg. Henni fylgdu alls
engir verkir. Hún fannst, er tekið var línurit af hjart-
slættinum áður en átti að skera mig upp við krabba-
meini. Eg hefði getað dáið á skurðarborðinu, ekki
vegna krabbans, heldur vegna hins, að ég var þrauta-
laus, er bilunin var komin. Voru því engar varúðar-
ráðstafanir gerðar fyrr en hún fannst.
Aldrei hef ég lesið ljóð, er hæfí til skýja kosti sárs-
aukans, séð minnismerki, sem honum hafí verið reist.
Aldrei hef ég lesið Ijóð, sem helgað væri honum.
Sársauki er skilgreindur sem „óþægindi“. Sannkrist-
ið fólk veit í raun og veru ekki, hvemig þjáning verður
skilin. Ef þú gengir fast á þá, eða á myrkum, leyndum
andartökum, mundu margir segja, að þjáningin væri
mistök hjá Guði. Hann hefði átt að leggja sig betur
fram og búa til betri leið til að gjöra oss árvökur
gagnvart hættum heimsins. Eg er sannfærður um, að
þjáning fær ekki hrós í fréttunum. Ef til vill ættum við
að sjá minnismerki, sálma og ljóð um sársaukann. Ef
hann er skoðaður í smásjá, koma í ljós allt önnur
stærðarhlutföll.
Það hafði mikil áhrif á mig, hve furðulega víðtæk
eru áhrif sársaukans, er ég heimsótti dr. Poul Brand,
sem á heima í Carville, Lousiana. Hann er eini mað-
urinn, sem hafíð hefur krossferð vegna sársauk-
ans. hann boðar: „Þakkið Guði fyrir að fínna upp
sársaukann! hann ber af öðru í sköpunarverki
snildargáfu hans.“
„Dr. Brand er mjög vel hæfur til að kveða upp
slíkan úrskurð og dóm. Hann er einn af fremstu
sérfræðingum í holdsveiki, en hún ræðst á taugakerfíð.
Sjúklingar missa fíngur og tær, ekki vegna sjúkdóms-
rotnunar, heldur vegna þess, að sársaukatilfinning
hverfur. Þeir fá enga aðvörun, þótt vatnið sé of heitt
eða hamarskaft sé með flísum. Misnotkun vegna slyss
tortýnir líkömum þeirra.“. . . .
Guð gerði ekki glappaskot, er hann skapaði
sársaukann. Þetta var gert af fyrirhyggju hans oss til
góðs. En það leysir ekki annað vandamál. „Hvers
vegna þurfa réttlátir menn að þjást?“... Ekki er unnt,
enn sem komið er, að veita alveg fullnægjandi svar. En
alveg eins og við vitum af reynslunni, að sársauki er
verk kærleika Guðs, þá getum við fundið frið og
fullvissu, þegar við á þjáningastundum hvílum í
trausti á kærleika Guðs.
Jafnvel Jobsbók veitir ekki fullnaðarlausn á þessu
vandamáli. Hún segir okkur ekki, hvers vegna Job
þjáðist. Honum hefði þótt vænt um að vita það!
Hér langar mig til að bæta við fáeinum orðum. í 1.
kafla bókar Jobs er sagt frá því, að Satan rægði Job og
hélt því fram, að guðsótti og grandvart líferni Jobs
væri ávöxtur eigingirni í raun og veru. Hann græddi á
því að vera guðhræddur. Drottinn leyfði þá Satan að
taka frá honum allar eigur hans. Það gjörði hann. En
guðrækni Jobs hvarf ekki við það. Satan kemur þá
aftur fram fyrir Drottin, sem bendir honum á, að Job
haldi enn fast við guðrækni sína.
Óvinurinn gefst ekki upp. „Legg þú hönd þína á
hann sjálfan, og hann mun formæla þér upp í opið
geðið. „Drottinn leyfir Satan þá, að hann megi leggja
hönd sína á hann, en lífí hans verði hann að þyrma.
Óvinurinn slær þá Job með kýlum. Vinir Jobs koma
til hans og halda því fram, að syndum Jobs sé um að
kenna. Þessu neitar hann harðlega. „Þangað til ég gef
upp andann, læt ég ekki taka frá mér sakleysi mitt.“
Þegar svo Drottinn svarar Job, bendir hann honum
á mikilleika verka sinna, svarar í raun og veru eins og
segir í bók Predikarans, að maðurinn geti ekki til fulls
skilið allt Guðs verk. Er þá komið að því, sem
Drottinn vor Jesús mælti við Pétur, er hann ætlaði að
þvo honum um fæturna: „Nú skilur þú ekki það, sem
ég gjöri, en seinna muntu skilja það.“ Þannig er farið
þjáningunum, ráðgátu þeirra. í sumum tilvikum
getum við kannski ráðið gátuna, en í öðrum alls ekki.
Ritstjórinn
Andi gagnrýni.
Gagnrýnin er svo auðveld! Ekkert er til auðveldara.
Oft er hún ekki vingjamleg, heldur mjög grimmúðleg.
Hæfír oss því, sem berum nafn Krists, að gæta vor vel,
að vér gerumst ekki sek um: að láta þetta eftir oss. Er
þetta ekki ein af helstu syndum safnaðar Krists hér á
jörðu? Verðum vér ekki öll að kannast við sekt vora?
Höfum vér ekki oft sett út á bræður vora, þó að Guð
hafí ekki kallað oss til að gera þetta? Gagnrýni-
tilhneigðin er svo þroskuð hjá oss sumum, að ég er
hræddur um, að við hrósum oss af því, hve skjótt vér
getum „gert upp“ bræður vora!