Eimreiðin - 01.09.1916, Blaðsíða 64

220
Stundum eru örlögin býsna kaldhæðin. Það er kunnugt, að al-
þingi íslendinga hefir veitt mikla fjárfúlgu — 4000 kr. — til þess að
gefa út bók um réttarstöðu íslands, á þýzku. I’etta átti að gera, til
þess að skjóta ágreiningsefni íslendinga og Dana til hæstaréttar sann-
giminnar.
Ættjarðarástin okkar hefir haft um sig þetta litla — búið á svona
stórri jörð!
En mundi hún fá áheyrn í Þýzkalandi?
Gætum að líkunum, sem eru — eða vóru til þess.
Þýzka þjóðin var, þegar þessi ályktun ungaðist út, hartnær 70
miljónir manna. Þar koma út þúsundir blaða, bóka og tímarita ár
hvert. Þar í landi eru örfáir menn aðeins, sem kunna grein á ís-
lenzkum efnum — naumast einn maður af hverri miljón. Ein bók um
málefni, sem eigi tekur til þjóðarinnar, gat ekki vakið athygli, þó að
hún hefði verið rituð og prentuð með blóði frá einhverjum voginum
eða einhverri víkinni okkar. Sú bók mundi að sjálfsögðu drukna í
ofurflóði þýzkra bókmenta, eða aldrei reka höfuðið upp úr laugar-
trogi sínu.
Hins vegar hefir rás viðburðanna sýnt það og sannað, að sá
maður fer í geitarhús eftir ull, sem hugsar að sækja sanngirni til
Þýzkalands. Andi sanngirninnar hefir ekki ríkt í því landi, hvorki á
þeim árum, sem jgamli járnkarlinn« hafði þar töglin og hagldirnar,
né heldur sfðan. Prússaveldi hefir verið smíðað við afl ósanngirninnar.
Hún hefir fært út kvíar Þýzkalands norður f Slésvík og vestur um
Lóthringen. Og sama nomin hefir farið herskildi um Belgíu, stráð vít-
isvélunum um höfin, skipum hlutlausra þjóða til tortímingar, og hún
hefir dustað eiturgufuna úr Möndulsbelgnum á báða bóga. Hún hefir
ennfremur kúgað jafnaðarmenskuna í landi sjálfrar sín, eins og hún
hefir getað, en hlaðið undir metorðastéttirnar. Andans höfðingjar
Þýzkalands hafa jafnvel skorið upp úr með þá lífsskoðun sína og
þjóðarinnar, að bolmagn sé réttlæti.1) —
Þjóðverjar geta víst ekki kent Dönum sanngirni. Ef Þjóðverjar
hefðu tamið sér svo góða breytni við náunga sína, sem Danir hafa
sýnt okkur í seinni tíð, þá mundi styrjöldin mikla hafa brotist út
degi og viku seinna en hún gerði. —
Ættjarðarástinni okkar hefði verið óhætt að búa á minna landi
— hafa minna um sig, en hún hefir gert. Og nær hefði henni verið
og sæmilegra, að rækta betur en gert hefir hlaðvarpann heima, held-
ur en að hafa fyrir stafni þessa hégómlegu og dýru selför til Þýzka-
lands.
Sumir menn hafa haft þann sið,< að gína yfir miklu landi og
hafa það fyrir hégómagimi sína og stærimensku. Svo er um ensku
jarlana, sem neita um land sitt til yrkingar, en gera þó ekki með
stóra landfláka annað en það, að fara um þá til refaveiða einu sinni
á ári eða tvisvar. Hér á landi hafa sumir menn verið með þeim
‘) Er þeirri skoðun í rauninni ekki fylgt af fleirum en í’jóðverjum? Er ekki
hnefarétturinn — bolmagnið — enn hæstiréttur um alian heim í deilum þjóðanna?
RITSTJ.