Eimreiðin - 01.09.1916, Blaðsíða 78

234
»GAMLAR MINNINGAR«, grein frií Önnu Thorlacius um kaþólsku prestana
í Eimr. XXII, 2, hefir vakið talsverða eftirtekt og verið þýdd í »Nordisk Ugeblad
for katholske Kristne« LXIV, 18 og 20 (30. apríl og 14. maí 1916). Framan við
þýðinguna er dálítill inngangur um kaþólsku prestana, þá séra Bernhard og séra
Baudoin, til skýringar, og um frú Thorlacius og minningaritgerðir hennar í Eimr.,
og er þeim hrósað fyrir, hve frásagnastíll hennar jafnan sé fjörugur, barnslegur og
blátt áfram, og myndir hennar dregnar með svo lifandi litum og gerðar svo áþreif-
anlegar, að menn hafi jafnan unun af að lesa minningar hennar. Bæði þýðingin
og inngangurinn er eftir hinn góðkunna landa vorn, kaþólska prestinn séra Jón
Sveínsson. V. G.
LEXICON POETICUM ANTIQUÆ LINGUÆ SEPTENTRIONALIS. Ordbog
over det norsk-islandske Skjaldesprog. Forfattet af Sveinbjörn Egilsson. Foroget og
pány udgivet for Det kongelige nordiske Oldskriftselskab ved Finnur Jónsson.
Khöfn 1913—1916.
Hún er nú öll út komin, þessi merkilega orðabók (sem getið var í Eimr. XX,
228). og má að vísu segja, að hún sé í rauninni ný bók, þótt kölluð sé önnur út-
gáfa og nafni frumhöfundarins haldið. Hér eru allar skýringar eða þýðingar á
dönsku, í stað latínunnar, sem áður var þýtt á, orðaforðinn aukinn að miklum mun,
skýringarnar leiðréttar samkvæmt nýjustu rannsóknum og tilvitnanir allar miðaðar við
nýjustu og beztu útgáfur af þeim fornritum, sem í er vitnað. Að því er skáldakvæðin
snertir, er auðvitað vitnað í hina miklu safnútgáfu próf. Finns Jónssonar af þeim. Er
það furða mikil, hve fljótt próf. F. J. hcfir tekist að Ijúka við þetta mikla og vanda-
sama verk, jafnframt og hann hefir haft mörg önnur verk á prjónunum, enda er hann
flestum, ef ekki öllum, meiri víkingur til ritstarfa. Og þó er allur frágangur hinn prýði-
legasti, og vart nema á einstöku stað, að ágreiningur geti orðið um skýringar hans.
En að ná allra samþykki til allra skýringa, mun engum takast. V. G.
ARNE MAGNUSSON: EMBEDSSKRIVELSER OG ANDRE OFFENLIGE
AKTSTYKKER. Udgivet af Kr. Kdlund. Kliöfn 1916.
I*etta er heljarmikið rit, 624 -J- XXIV bls. (formála) í stóru broti, og er það
gefið út á kostnað Carlsbergsjóðsins — með -þeirri nákvæmni og vandvirkni, er jafn-
an einkennir alt, sem dr. Kálund leggur hönd á, enda honum enginn maður færari
að annast slíka útgáfu með nauðsynlegum skýringum og athugasemdum. Er í bók-
inni stórmikill fengur fyrir alla þá, sem íslenzkum fræðum unna, því hún hefir ekki
einungis inni að halda miklar skjallegar upplýsingar um æfistarf þessa fræga landa
vors, heldur og að mörgu öðru leyti mikilvæga fræðslu uiii sögu íslands; menning-
arstig og aldarhátt á hans dögum. Er einkum einkennilegt að sjá, hve langt Árni
Magnússon hefir veiið á undan sínum tíma eða hátt yfir hann hafinn, að því er
snerti alla lijátrú og hindurvitni, trú á kukl og særingar, sem þá lá eins og martröð
á landinu. En hún ber hinsvegar líka vott um, að þeir félagar, hann og Páll Vída-
lín, hafa verið harðir í horn að taka og óhlífnir við andstæðinga sína, og því ekki
furða, þótt rannsóknir og dómstörf þeirra á Islandi mættu mikilli mótspyrnu.
V. G.
Leiðréttingar.
Bls. 1412 fyrir »hróðugt ljómar söngfuglinn« komi: hróðugt Ijódar söngfuglinn.
Bls 86 (neðstu línu) fyrir »á fötubotninn« komi: á fötubarminn.