Eimreiðin - 01.09.1916, Blaðsíða 8

164
sigli »Bræðrafélags Islandsfara« í Hamborg frá hér um bil 1507.
Myndin, sem Baasch x) gefur af þessu, er þó svo óljós, að eigv
verður séð með fullri vissi, hvort þorskurinn sé flattur; en nær
er mér að halda, að svo sé ekki (4. mynd).
En það er annað vitni um. að þetta merki hafi á fyrri hluta
sextándu aldar verið skoðað sem skjaldmerki Islands, og getur hr.
Thiset þess ekki. Olaus Magnus gaf út í Feneyjum 1539 kort
yfir Norðurlönd (Carta marina et descriptio septentrionalium terrarum
ac mirabilium rerum in eis contentarum diligentissime elaborata),* 2) Á
þessu korti eru sýnd skjaldmerki land-
anna, og ofarlega á íslandsmyndinni
standa saman skjaldmerki Noregs og Is-
lands. Myndin af þorskinum er hér skýr
og vel dregin, og er hann óflattur (5.
mynd). Síðar gaf Olaus Magnus út sér-
stakt Islandskort í París 1548.3) Ofan til
á því eru þessi sömu tvö skjaldmerki, en
hér er þorskurinn mjög óljóst og illa dreg-
inn, og lítur helzt út fyrir, að- hann sé
heill og með höfði, og reki trjónuna upp
í kórónuna. Á sjálfri myndinni er því
ekki neitt að byggja annað, en að krýnd-
ur fiskur sé skjaldmerki íslands. En þessi
tvö kort sýna, að þorskurinn hefir þá
verið alment talinn skjaldmerki íslands.
Tað var oft siður í þá daga, að setja á.
landabréfin skjaldmerki landanna. Hefi
ég litið yfir allmörg kort frá fimtándu og
sextándu öld, en ekki hefi ég fundið þorskmerkið á neinum, sem
eru eldri en Olaus Magnus. Á hnetti Martin Behaim’s frá 14924)
er við ísland festur gulur fáni með þrem hlaupandi leópördum,
sem einungis táknar það, að landið heyri undir Danmörku, því að
4. Innsigli ^Bræðrafélags’^ís-
landsfara« í Hamborg
(um 1507).
*) Ernst Baasch: Die Islandsfahrt der Deutschen. Hamburg 1889.
2) Oscar Brenner: Die áchte Karte des Olaus Magnus vom Jahre 1539.-
Christiania 1886.
8) J. Metelka: Mapy Islandu Olaa Magna z Roku 1548. Prag 1895.
4) F. W. Ghillany: Geschichte des Seefahrers Ritter Martin Behaim. Niirn~
berg 1854.