Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1967, Síða 60
62
um, og veldur fúa í trjástubbum, og jafnvel í lifandi trjám.
Talin allgóður matsveppur. (Sbr. Skógræktarritið, 1963, bls.
60-69.)
12. Hverfisveppir (Pholiota). Brúnn hattsveppur, sem oft-
ast vex á viðarstubbum, auðþekktur á því, að í röku veðri er
hatturinn með dökkri hringlaga skífu, í miðjunni, en í þurr-
viðri er hatturinn gulbrúnn og allur einlitur. Ein tegund,
hverfisveppurinn (Pholiota mutabilis) er algeng hér í skóg-
um, vex á birkistubbum, oft í þéttum stóðum eða dyngjum.
Talinn sæmilegur matsveppur, a. m. k. hatturinn.
13. Gaddsveppir (Hydnum). Hafa gadda neðan á hattinum
í stað blaðanna hjá blaðsveppunum. Hydnum repandum,
sem er egggulur að lit, leðurkenndur, hefur fundizt hér í
skógum, en vex ekki nema í sumum árum. Talinn afbragðs
matsveppur erlendis. (Nánar um gaddsveppi í Flóru 1 (1963),
bls. 142-144.)
14. Rifsveppir (Cantharellus). Hefur lista eða rif neðan á
hattinum, einnig rauðgulur, leðurkenndur, með aprikósu-
lykt. Hefur fundizt á fáeinum stöðum í Þingeyjarsýslu og á
Vestfjörðum. Sumir telja þennan svepp, sem einnig er kall-
aður kantarell, beztan allra sveppategunda. Rif- og gadd-
sveppi er auðvelt að þurrka. (Nánar í Flóru 4 (1966), bls.
95-97.)
15. Eldsveppir (Bovista). Belgsveppir, kúlulaga, opnast með
gati í toppinn er hann þroskast, og rjúka gróin þar út. Lang-
algengasta tegundin er kerlingareldur (gorkúla, merarostur)
(Bovista nigrescens), og er hann vel ætur meðan hann er
ungur (meraroststigið), en ekki sérlega ljúffengur. (Nánar
um eldsveppi í Náttúrufræðingnum 33. (1963), bls. 138—
148.)
Hér hafa nú verið talin þau sveppakyn, sem helzt má
ætla, að nýtt verði til matar hér á landi, og einnig hinir
hættulegustu eitursveppir, sem hér finnast. Margra kynja
er þó ógetið, enda þótt stöku matsveppategundir kunni að
vera þar með, og eins eitursveppategundir. Flest það, sem
hér hefur verið nefnt, mun reynast auðvelt fyrir sæmilega