Morgunblaðið - 22.10.2005, Page 1

STOFNAÐ 1913 286. TBL. 93. ÁRG. LAUGARDAGUR 22. OKTÓBER 2005 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
Eldsmiður að
víkingasið
Böðvar Guðmundsson mótar málma
yfir opnum eldi Minn staður
Lesbók | Brothætt samband Norðmanna við Munch

Efnið og andinn Börn | Uppáhaldið mitt
Gátur og
þrautir Íþróttir | KA lagði Fram
Hugarfar Eiðs í lagi
GEORGE W. Bush Bandaríkjafor-
seti sagði í gær að Sameinuðu þjóð-
irnar yrðu að bregðast hratt og kröft-
uglega við skýrslu
sem gerð var fyrir
stofnunina um að-
draganda morðs-
ins á Rafik Hariri,
fyrrverandi for-
sætisráðherra
Líbanons. Í
skýrslunni er sagt
að háttsettir emb-
ættismenn Sýr-
lendinga hafi,
ásamt líbönskum leyniþjónustumönn-
um, komið að morðinu í febrúar.
„Fram koma sterkar vísbendingar
um það í skýrslunni að þetta pólitíska
morð hefði ekki getað verið framið án
þátttöku Sýrlendinga,“ sagði Bush.
Forsetinn sagði skýrsluna valda
„miklum áhyggjum“ en útskýrði ekki
nánar hvaða viðbrögð hann ætti við.
Fréttaskýrendur telja sumir að ef til
vill verði samþykkt viðskiptabann á
Sýrland á fundum SÞ í næstu viku.
Sjálfir vísa Sýrlendingar niðurstöðum
skýrslunnar á bug og segja að þær
séu af pólitískum rótum runnar.
Fleiri en ein útgáfa af skýrslunni
var gerð. Í einni þeirra, sem fjöl-
miðlar komust yfir, var haft eftir vitni
að Asef Shawkat, yfirmaður leyni-
þjónustu sýrlenska hersins og mágur
Bashars Assads Sýrlandsforseta, og
bróðir forsetans, Maher Assad, væru
meðal þeirra sem tekið hefðu þátt í
samsærinu gegn Hariri. Þýski dóm-
arinn Detlev Mehlis stjórnaði gerð
skýrslunnar. Hann segir að um mis-
tök hafi verið að ræða þegar menn-
irnir tveir voru nafngreindir. Ekki
megi líta svo á að grunur um aðild
þeirra hafi verið staðfestur.
SÞ refsi
ríkisstjórn
Sýrlands
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
George W. Bush
 Sýrlandsstjórn | 20
LJÓST er að óútkomin glæpa-
saga Yrsu Sigurðardóttur, Þriðja
táknið, verður gefin út í að
minnsta kosti þrjátíu löndum á
komandi misserum en samningar
tókust í gær milli bókaforlagsins
Veraldar og spænsku útgáfu-
samsteypunnar Santillana um út-
gáfu á bókinni í átján spænsku-
mælandi löndum. Santillana er
með aðalbækistöðvar á Spáni en
rekur sjálfstæð dótturforlög í
tuttugu öðrum löndum. Áður hef-
ur verið gengið frá samningum
um útgáfu á Þriðja tákninu á átta
tungumálum með söluheimildum
til að minnsta kosti tólf landa.
Pétur Már Ólafsson, sem stend-
ur að Veröld ásamt Ólafi Ragn-
arssyni, veit ekki til þess að
gengið hafi verið frá útgáfu á ís-
lensku skáldverki jafn víða áður
en það kemur út hér á landi.
Hann segir að þetta sé vitaskuld
fljúgandi start fyrir nýjan höfund
en Þriðja táknið er fyrsta skáld-
saga Yrsu fyrir fullorðna. Að
hans dómi er nærtækasta skýr-
ingin á þessum góðu viðbrögðum
sú að bókin er mjög góð. „Við
höfðum strax mikla trú á þessari
bók. Yrsa virðist hitta þarna á
einhvern tón sem ekki hefur ver-
ið til staðar á þessu sviði bók-
menntanna. Þess vegna falla
menn svona víða fyrir bókinni.
Ég vonaðist til að ná samningum
í fimm löndum í haust en þetta er
framar villtustu draumum,“ segir
Pétur Már.
Þriðja táknið kemur út hér á
landi í byrjun nóvember. Í sög-
unni finnst þýskur sagnfræðinemi
myrtur í húsi á svæði Háskóla Ís-
lands. Fjölskylda hans er ósátt
við rannsókn lögreglunnar og
fær ungan íslenskan lögmann til
að kynna sér málavöxtu upp á
eigin spýtur. Kemur þá sitthvað
óvænt upp úr kafinu.
Samið um útgáfu glæpasögunnar Þriðja táknsins víða um heim
Yrsa Sigurðardóttir
Kemur út í
30 löndum
 Glæpasaga Yrsu | 29
TILBOÐ Vinstrihreyfingarinnar –
græns framboðs til Samfylkingar-
innar um að taka höndum saman,
koma ríkisstjórninni frá völdum og
mynda græna velferðarstjórn stend-
ur enn, sagði Steingrímur J. Sigfús-
son, formaður Vinstri grænna, í
setningarræðu landsfundar í gær.
„Markmiðið er, og verður að vera,
að fella ríkisstjórnina, koma Sjálf-
stæðisflokknum og Framsóknar-
flokknum líka út úr Stjórnarráðinu.
Ekkert dekur við Framsókn heldur,
því hafi nú einhver flokkur einhvern
tímann í samanlagðri íslenskri
stjórnmálasögunni haft mikla þörf
fyrir hvíld og langa endurhæfingu,
þá er það Framsóknarflokkurinn,“
sagði Steingrímur.
Steingrímur boðaði endurskoðun
á stefnu flokksins, þar sem megi
dýpka og breikka hugsjónagrundvöll
hreyfingarinnar og flokkurinn verði
skilgreindur, fyrstur starfandi ís-
lenskra stjórnmálaflokka, sem flokk-
ur kvenfrelsis, eða femínisma.
„Í reynd er hér um að ræða að
nálgast jafnréttisbaráttuna frá sjón-
arhóli grundvallarréttinda, mann-
réttinda og frelsis í ríkara mæli en
ella er gert,“ sagði Steingrímur.
„Gegn öllu þessu, gegn hvers kyns
kynbundnum forréttindum, gegn
hvers kyns kynbundinni mismunun,
viljum við skera upp herör og vera
róttæk í nálgun okkar eins og þessi
tillaga ber með sér. Það fer vel á því
að Vinstrihreyfingin – grænt fram-
boð taki þessa ákvörðun á afmælisári
í kvenréttindabaráttunni.“
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Steingrímur J. Sigfússon, formaður Vinstri grænna, ávarpaði landsfund flokks síns á Grand hóteli í gærkvöldi.
Markmiðið græn
velferðarstjórn
Steingrímur J. Sigfússon á fjórða landsfundi Vinstri grænna
Eftir Brján Jónasson
brjann@mbl.is
 Ekki norrænt | 10
Ósló. AP. | Norsk vísindakona, Anita
Lill Hansen, hyggst nú í samstarfi
við fangelsisyfirvöld rannsaka hvort
hægt sé að draga úr glæpatíðni með
því að auka hlut fiskmetis í fæðu
fanga. Hansen hyggst kanna hvort
neysla á feitum fiski geti dregið úr
fljótræði, ofbeldisfullum bræðisköst-
um og skorti á einbeitingu.
Hansen, sem starfar við háskól-
ann í Bergen, segir að skapgerðar-
einkenni af áðurnefndu tagi séu al-
geng meðal fanga. Hún segir að fyrri
rannsóknir hafi gefið til kynna að
tengsl væru milli ástands hjartans
og þess hve vel fólki gangi að hafa
stjórn á sér. Fita í fiski, sem er með
lágt hlutfall af Omega 3 fitusýrum,
er talin góð fyrir hjarta- og æðakerfi.
Bornir verða saman tveir hópar,
annar fær mikið af feitum fiski en
hinn ekki. Kannað verður hvort
greina megi mun á hátterni hópanna.
Fiskát gegn
glæpum?
RÍKISSTJÓRNIN samþykkti í gær
frumvarp um að nema úr gildi und-
anþágur um tóbaksnotkun á veit-
ingahúsum og skemmtistöðum.
Frumvarpið fer nú til þingflokka
stjórnarflokkanna og ef þeir sam-
þykkja það verður það lagt fram
sem stjórnarfrumvarp á Alþingi. Ef
af verður taka lög um bann við tób-
aksnotkun á veitinga- og skemmti-
stöðum gildi um mitt ár 2007.
Jón Kristjánsson, heilbrigðis- og
tryggingamálaráðherra, segir að
frumvarpið, sem hann lagði fyrir
ríkisstjórnina, sé samhljóða frum-
varpi sem Siv Friðleifsdóttir og fleiri
þingmenn lögðu fram á þingi í fyrra.
Eina undantekningin sé sú að gild-
istökuákvæðið sé um mitt ár 2007.
Banni eins og þessu hefur verið
komið á í nokkrum nágrannalöndum
okkar, m.a. á Írlandi. Þar í landi tók
bannið gildi í byrjun árs 2004 og í
nóvember sama ár hafði sala á sígar-
ettum dregist saman um 17,6%.
Erna Hauksdóttir, fram-
kvæmdastjóri Samtaka ferðaþjón-
ustunnar, fagnar samþykktinni. „Ég
er sátt, enda er þetta í samræmi við
óskir veitingamanna innan Samtaka
ferðaþjónustunnar, bæði að banni
verði komið á og að veitingamenn
fái langan aðlögunarfrest.“
Vill að fólk hafi val
„Ég er ekki sáttur við að allir séu
settir undir sama hatt, ég vil að fólk
hafi val,“ segir Kormákur Geir-
harðsson, annar eigenda Ölstofu
Kormáks og Skjaldar, þegar hann er
spurður álits á reykingabanni. „Ég
er beggja blands í þessu máli, ég
styð bann á sumum stöðum, skil það
þar sem verið er að borða og þar
sem börn eru, en ég tel ekki rétt að
setja algert bann.“
Reykinga-
bann á veit-
ingahúsum
árið 2007?
Eftir Bryndísi Sveinsdóttur og
Jón Aðalstein Bergsveinsson
Lesbók, Börn og Íþróttir