Réttur - 01.02.1923, Side 51

Kjettur.
51
framtíðinni. Auðsafn einstakra manna, sem stafaði frá ráns-
feng úr náttúrunni, átti sjer sjaldan langan aldur. Niðjarnir
erfðu stundum gnólt lausafjár og höfuðbólin niðurnídd. Peir
eyddu sumir lausafjenu á nokkrum áratugum og fóru síðan
á vonarvöl, en höfuðbólin urðu seinast, eins og kotjarðirnar,
niðurnídd og útsogin beinagrind.
Bestu bújarðinar á landinu verða jafnan taldar þær, sem
ótakmarkað má rækta út, þó niðurníddar sjeu, þar sem má
hundraðfalda afurðirnar með ræktun, en ekki hlunnindajarð-
irnar, sjeu þær ekki ræktunarhæfar að öðru leyti.
Náttúran gefur ávöxtinn, og því á hún heimting á útsæð-
inu. Sje þess gætt, að sá bl uppskerunnar, þurfa gæði lands-
ins aldrei að þverra. Uthagagróðurinn er, eins og hver
önnur hlunnindi jarðarinnar, höfuðstóll, sem aldrei má skerða,
svo að honum sje hætt við rýrnun eða uppblæstri. Upp-
skeran af honum, eins og ræktaða landinu, eru renturnar;
þær einar hafa menn rjett til að hirða. Eftirkomendunum
er það meira virði að erfa óspiltan náttúruauð, vel ræktað og
gróðursælt land, en gnægð Iau3afjár í gulli og gersemum.
Meðan það á sjer stað, að einn blettur er ræktaður, sam-
tímis því, að annar er sviftur gróðri, er í rauninni um enga
framför að ræða f landbúnaðinum. Pað er svipað eins og
þegar einhver dýrategund væri tamin, til þess að útrýma ann-
ari villri tegund.
Flestir búa á stórum jörðum, viðáttumiklu óræktarlandi,
sem lítið gefur annað af sjer en beitina. Ræktaða landið er
lítið annað en túnin. Fau gefa ekki nándar nærri svo mikið
af sjer, að bóndinn geti lifað af þeim eingöngu; til þess
þyrftu þau að vera 3 — 4 s'nnum stærri og vel ræktuð. Hann
verður því að byggja á óræktarengjutn, og misjöfnum úthög-
um, eða yfir höfuð á villigióðrinum, til þess að geta lifað.
Sumrin endast mönnum tæplega til að heyja nógu mikið
handa búfjenu, því að jörðin er víðast hvar svo graslítil, og
heyaflinn seiutekiiin. Feikna landflæmi þarf að slá, vegna
þess, hvað jörðin er snögg, til að afla nægilegra heyja;
helmingi Iengri tíma, og meiri vinnuafla, þarf til heyskapar-
4*