Réttur - 01.02.1923, Side 71

Rjettur
71
frelsi landsmanna? Spyrjum melana og flögin, sem áður voru
vafin gróðri, ár og læki, þar sem áður var kvikt af fiskum;
spyrjum yfirleitt allan villigróður og alt vilt dýralíf landsins.
Mundu svörin ekki verða þvílík, að fullnóg væri til þess að
láta hvern ærlegan íslending roðna og skammast sín? Um
ættjarðarástina og rækiarsemi manna til landsins má helst lesa
í prentuðum bókum, en síður í bók náttúrunnar.
VII.
Ræktunin.
Pegar þjóðirnar voru á mjög lágu menningarstigi, var það
eðlilegt, að þær lifðu eingöngu á því, sem þær rændu úr
skauti náttúrunnar. En með vaxandi menning og þekkingu
á náttúrunni, breyttist þetta smám saman. Af náttúrunni lærði
maðurinn að rækta jörðina og gera sjer hana undirgefna.
Hún varð honum þar fyrirmynd, eins og hún er enn og
hefir verið á öllum tímum. Með rjettu tók maðurinn sjer
drottinvald yfir öllu því, sem hann ræktaði, en ógæfan var,
að hann hjelt áfram, samhliða ræktuninni, eins og áður, að
ræna náttúruria eða því, sem hann hafði ekki ræktað. Og að
meta sumar dýrategundir skaðlegar eða gagnslausar, en aðrar
gagnlegar. Eftir þessari skoðun breytti hann svo við náttúruna.
Nú á dögum hæltir mönnum við, að gera lítið úr rnenn-
ingu sumra fornaldarþjóðanna, í samanburði við mennig nú-
tímans. En á sumum sviðum stöndum vjer þeim ekki fram-
ar. Þær lögðu grundvöllinn undir menningu nútímans. Peim
eigum vjer að þakka húsdýrin, sem nú eru ræktuð um alla
jörðina. Þær be'sluðu fyrstar hestinn og tóku hann í þjón-
ustu sína. F*ær kölltiðu á hundinn út úr villidýrahópnum
og gerðu sjer hann fylgispakan og tryggan. Klaufdýrunum
söfnuðu þær saman og gerðu þau sjer undirgefin og háð o.
s. frv. Yfirhöfuð voru það fornþjóðirnar, sem beisluðu villi-