Réttur - 01.07.1928, Blaðsíða 111
Rjettur] ÁRGALARNIR ÁMINNA 239
æðsta ástarljóði íslendinga. En æskan elskar »Eiðinn«
og yrkjandi hans er orðinn eitt vinsælasta ljóðskáld
þjóðarinnar.
Hörðust er þó árás skáldsins á auðvaldið sjálft,
þjóðí'jelagsrögn þau, er tekið höfðu konung sem kirkju
í þjónustu sína og gert trúartilfinninguna og ættjarð-
arástina að skálkaskjólum, til að vernda með þeim yf-
irráð sín. Brautryðjandanum var augljóst, að undir-
gefnin undir vald auðsins var undirrót hins andlega
þrællyndis, sem hann hataði öllu framar. Þegar um
það er að ræða, að vekja hina kúguðu til baráttu gegn
harðstjórunum, þá er þetta ljúfa ljóðskáld »Lágnættis«
og »Sólskríkjunnar« óhrætt að hvetja til hins full-
komnasta stjettahaturs.
»Og ef þú hatar herra þann,
sem harðfjötrar þig',
og kúgar til að elska ekkert
annað en sig,
en kaupir hrós af hræddum þrælum,
hvar sem hann fer:
Þá skal eg' líka af heilum huga
hata með þér«.
Og hjer sem ætíð í frelsisbaráttu stjetta og þjóða er
hatrið til kúgunarinnar samfara hinni göfugustu ást
til brautryðjenda frelsisins, hinni fullkomnustu fórn-
fýsi, sem ekki hikar við að brjóta í bág við máttarvöld
himins jafnt sem jarðar, ef þau tvenn fara saman, —
og hljóta jafnt fordæmingu annars lífs sem þessa, að
launum.
»Ef antu þeim, sem heftur hlær,
og hristir sín bönd,
og vildi ekki krjúpa og kyssa
kúgarans hönd,
en hugumstór að hinsta dómi
hlekkina ber:
Þá skal jeg eins af öllu hjarta
unna með þjer«,