Réttur - 01.01.1974, Qupperneq 4

andi peningavaldi á að vera hægt að hnekkja
í borgarstjórnarkosningunum í vor. Núver-
andi meirihluta aðstaða Sjálfstæðismanna
byggir á mjög veikum grunni. Meirihluti
borgarbúa stendur ekki á bak við meirihluta
Sjálfstæðismanna í borgarstjórn. I borgar-
stjórnarkosningunum 1970 hlutu þeir 20952
atkvæði, en andstæðingar samanlagt 22967,
og í alþingiskosningunum 1971 snerist hlut-
fallið þeim enn frekar í óhag. Þá voru at-
kvæði Sjálfstæðismanna 18884, en andstæð-
ingar þeirra hlutu 24102 og eru þá ekki
meðtalin 1353 atkvæði, sem greidd voru
Framboðsflokknum. Ekki má þó taka þessa
þróun sem örugga vísbendingu um væntan-
lega atkvæðaskiptingu í vor vegna þeirrar
reynslu að Sjálfstæðismenn hafa jafnan feng-
ið betri útkomu í borgarstjórnarkosningum
en alþingiskosningum. Skýringin á fyrirbær-
inu er sú, að þeim hefur allt til þessa tekist
ótrúlega vel að innræta borgarbúum þá trú
að upplausn og glundroði taki við ef „sam-
hentur meirihluti" þeirra ráði ekki lengur
ferðinni.
Á þessum vetri er þó full ástæða til að
ætla að glundroðakenningin sé verulega að
tapa áhrifamætti sínum. Gegn henni stendur
annarsvegar náin samvinna borgarfulltrúa
vinstri flokkanna í borgarstjórn allt kjörtíma-
bilið og hins vegar vaxandi átök í ýmsum
málum milli borgarfulltrúa Sjálfstæðisflokks-
manna innbyrðis, þar sem einn borgarfulltrúi
þeirra, Albert Guðmundsson, hefur látið
mikið að sér kveða. Hann er síst líklegur til
þess að draga á nokkurn hátt úr sókn sinni
til aukinna forráða í borgarstjórn og því mun
glundroðinn í herbúðum Sjálfstæðismanna
sjálfra smám saman verða hverjum manni
augljós.
Yinstri flokkarnir í Reykjavík hafa aftur á
móti tekið upp viðræður um samstöðu í
borgarstjórnarkosningunum. Þær viðræður
hafa þó ekki snúist um sameiginlegt fram-
boð heldur um málefnalega samstöðu og
samvinnu að kosningum loknum. Oruggt má
telja að árangur viðræðnanna verði sá, að
kosningaátökin verði fyrst og fremst átök
milli tveggja fylkinga, íhalds og íhaldsand-
stæðinga.
í kosningaáróðri Sjálfstæðismanna hefur
persónudýrkun á borgarstjóra jafnan verið
eitt höfuðatriðið, hver sem hann hefur verið.
Það er öllu meiri áhersla lögð á að Reykvík-
ingar séu að kjósa sér borgarstjóra, en 15
manna borgarstjórn.
Þetta andlýðræðislega viðhorf hefur verið
innrætt borgarbúum af svo mikilli atorku, að
margir líta enn á það sem sjálfgefna for-
sendu fyrir sigri vinstri flokkanna í kosning-
um, að þeir komi sér fyrirfram saman um
borgarstjóraefni og hefji svo stjörnudýrkun
á Jæim manni sem ekki gefi eftir auglýsinga-
herferð íhaldsins um ágæti þeirra borgar-
stjóra.
Þetta er engan veginn nauðsynlegt. Við
ætlum að stjórna borginni á lýðræðislegan
hátt, og til þess kjósum við borgarfulltrúa
að þeir verði allir virkir þátttakendur í dag-
legri stjórn hinna margvíslegu borgarmál-
efna. Vinstri flokkarnir þurfa fyrirfram að
koma sér saman um, hvernig þeir að unnum
sigri hyggjast velja forseta borgarstjórnar úr
hópi sinna borgarfulltrúa. Það er eðlilegt fyr-
irkomulag, sem bæði er tíðkað á Norður-
löndum og í mörgum bæjarfélögum hér á
landi að forseti bæjarstjórnar er höfuðábyrg-
ur fyrir starfi bæjarstjórnar og fulltrúi henn-
ar út á við. Bæjarstjóri er síðan framkvæmda-
stjóri bæjarstjórnar, en ekki pólitískur leið-
togi. Tæpast þarf að hafa miklar áhyggjur
af því að ekki bjóðist hæfir menn til að gegna
þess háttar embætti fyrir borgarstjórn Reykja-
víkur, þegar eftir því verður leitað.
4