Réttur - 01.01.1974, Side 11

ég að því síðar. En Gunnar er ekki í þessu
riti að „stinga niður stílvopni". Þessi snjalli
ástungumaður, sem skoraði máttarvöld him-
ins og jarðar á hólm í erindum sínum og
fyrirlestrum forðum daga og risti landsölu-
mönnum naprasta níð í sagnaritum sínum
eins og „Saga þín er saga vor", er nú orðinn
hinn mildi öldungur, sem lítur til baka yfir
farinn veg með kristilegu langlundargeði og
fyrirgefur nú fornum andstæðingum mis-
gjörðirnar, — ef einhver góður neisti leyn-
ist í þeim. Og framar öllu breiðir hann blæju
humorsins yfir baráttu, sem var hörð, — og
varð að vera það af því hún var barátta fá-
tæks fólks um brauðið og lífið.
Það er mikill fengur að fá hinar persónu-
legu endurminningar Gunnars úr lífi hans
og baráttu almennt. Það gefur mönnum inn-
sýn í hvernig kynslóð hans varð að berjast
til að lifa. En eitt er það þó frekar öllu, sem
sósíalistísk hreyfing Islands má vera honum
þakklát fyrir í þessari bók — og það eru
kaflarnir um lífið og starfið á meðan hann
var erindreki Kommúnistaflokksins.
Jón Rafnsson hefur í sinni ágætu bók „Vor
í verum" lýst þeirri baráttu, sem sósíalistísk
verklýðshreyfing Islands háði í heila kynslóð
— og þar á meðal ekki síst baráttu K.F.I.
— en hann lýsti ekki því lífi, sem þeir, er
þá voru erindrekar flokksins, eins og hann og
Gunnar, lifðu. Nú á tímum skilja menn við
erindreka stjórnmálaflokks venjulega tiltölu-
lega vel launaðan starfsmann, máske bæði
með bíl og einhverja bitlinga og þarf lítt
að hafa áhyggjur af að komast af.
En erindrekar Kommúnistaflokksins, —
hvort heldur það var Gunnar, er fór um
landið að boða fagnaðarboðskapinn, eða Jón,
oft sendur þegar aðstoða þurfti verkalýðsfé-
lög í verkföllum, — voru ólaunaðir baráttu-
menn, sem bjuggu og borðuðu hjá einhverj-
um félaga, voru sendir til næsta flokksfélags,
Stimýö
niöuv
stílvopni
GunnarBenedikissoh
..Ih-íiUiiif jímirái lil pri'nul.íiþiiiéá"
litnc pir lii'iiii
lllilllH.I Hjí illilli-íil.t.
þegar lagt var upp í ferðalag og það félag
varð svo að sjá um að koma þeim áfram.
Og öðruhvoru voru „organiseruð" á þá föt,
— og er tjáning Gunnars á því, er honum
var fært fataefnið, gott dæmi um aðstæð-
urnar.
Mér kom oft í hug við lestur bókar Gunn-
ars hin sígilda lýsing Krapotkins á baráttunni
fyrir sósíalismanum og skal hér aðeins vitnað
í örfáar setningar hans í bókinni „Sam-
hjálp".
11