Réttur - 01.01.1974, Side 13

Engels-útgáfunnar hjá Dietz Verlag 1963,
bls. 451).
[En fyrst við erum að tala um þá Engels
og Pál, skyldi þá ekki Engels, ef hann hefði
lifað í dag, hafa vitnað í fyrra bréf Páls til
Korinþumanna: „Ég áminni yður, bræður,
vegna nafns Drottins vors Jesú Krists, að þér
mælið allir hið sama og að ekki séu flokka-
drættir á meðal yðar, heldur að þér séuð
fullkomlega sameinaðir í sama hugarfari og
sömu skoðun. Því að mér hefur verið tjáð
um yður, bræður mínir, af heimilismönnum
Kloe, að þrætur eigi sér stað meðal yðar.
Ég á við þetta, að sérhver yðar segir: Ég er
Páls; — ég er Appolóns; — ég er Kefasar;
— eða ég er Krists". — Þeir hafa þá verið
með Mao og Stalín og Che Guevara og
Brézjnéf og fleiri, þá líka!].
Engels hefur á efri árum verið samanburð-
urinn við frumkristnina svo ríkur í huga að
síðustu stærri greininni, er hann skrifar fyrir
andlátið, — inngangi að riti Marx: „Stétta-
baráttan í Frakklandi 1848—50", — lýkur
hann með lýsingu á þeim „hættulega bylting-
arflokki" frumkristninni í Rómaveldi og sigri
hans. (Sjá „Úrvalsrit Marx og Engels" á ís-
lensku II. bindi, bls. 23—24). Síðustu orð
hans eru um er kristnin er gerð að ríkistrú.
Öll er greinin þrungin af trúnni á nálægan
sigur sósíalismans. En það er sárt að hafa
ekki hans skarpskygni og gagnrýni, þegar
að því kom að vandamál sósíalismans og rík-
isvalds hans tóku að krefjast nýrra úrlausna.
En látum nú lokið þessum útúrdúr í kristi-
legan kommúnisma og vandamál þau, er sigr-
inum fylgja.
Síðasti kaflinn af endurminningum Gunn-
ars á ekki síður erindi til alþýðu nú en hinir.
Lýsingin á viðureigninni við réttvísina á
valdadögum þríflokkanna er ómetanleg og
sönn, allt frá eðlilegum og mannlegum við-
brögðum góðra drengja í þjóðfélagi kunn-
Gunnar
boðar fagnaðarboðskapinn forðum daga.
ingsskaparins til undirlægjuháttar æðsm yfir-
valda undir erlent vald, samanber umsögn
Péturs Magnússonar: „Mikið andskotans rétt-
arfar er þetta orðið hjá okkur í landinu." —
Það var gott með öllu öðru að fá frásögn
Gunnars um þann ágætismann, Pémr Magn-
Usson, sem sýndi ekki hvað síst á þeim árum
þá íslensku eðliskosti, sem þjóð vor má vera
stolmst af. Þegar hugsað er til slíks manns
rennur manni til rifja, hve djúpt þorri ís-
lenskrar borgarastéttar er sokkinn.
Það væri hreyfingu íslenskra sósíalista
mikill fengur að fá fleiri slíkar bækur sem
þessa frá Gunnari.
13