Náttúrufræðingurinn - 1944, Blaðsíða 69

NÁTTÚRU F RÆfi INGURINN
171
beinsins, en þrátt fyrir það gáfu þessar leifar vísbendingu, sem ekki
varð um villst. Sá hluti hauskúpunnar, sem lauk um sjálfan heilann,
var miklu fyrirferðarmeiri en hjá Pithecanthropus, þó eigi vegna
þess, að heilabúið væri stærra, heldur af því að beinin sjálf voru
miklu viðameiri og kambar allir stórbrotnari.
Það var því rnikill munur á þessari hauskúpu og Pithécanthropus-
hauskúpunum tveimur, sem áður höfðu fundizt. En af því að von
Koenigswald og ég gengum með þá grillu, að allar þessar leifar úr
Trinil-lögunum á Java, væru af Pithecanthropus, reyndum við að
skýra þetta þannig, að þessi hauskúpa væri af karlmanni, en hinar
tvær af kvenmanni. Þessi skýring virtist ekki stangast við neinar stað-
reyndir, þar sem þá var ekki þekkt nerria þetta eina efrakjálkabein
úr Pithecanthropus. Það fór þó að korna á mig hik, þegar von Koen-
ingswald skýrði mér frá því nokkrum mánuðum síðar, að fundizt
hefði brot úr neðra kjálkabeini á sama stað og væri það auðsjáanlega
úr stærra kjálka en það, sent fundizt liafði 1937. Því miður er þetta
brot mjög ófullkomið, einkum þar sem augntennurnar og fremri
jaxlarnir eiga að vera og er því ógerningur að heimfæra það til ákveð-
innar tegundar. En þó virðist eitt vera nokkurn veginn víst. Ef beinið
er úr mannapa, eins og það virðist vera, þá hefur andlit hans og haka
verið miklu minna frantvaxið, en á nokkurum þekktum mannapa og
margt í lögunr beinsins bendir í áttina til mannsins. Ef hér hefur á
hinn bóginn verið að ræða um mann, verður því ekki neitað, að
mörg einkenni benda í áttina til mannapanna. En hvernig sem þessu
er nú farið, þá hafa Java og von Koenigswald skilað okkur einum
mjög þýðingarmiklum fundi í viðbót, en það gerðu þau árið 1941.
Þessi fundur talar svo ótvíræðu rnáli, að við þurfum vart lengur að
halda á aðstoð hins tvíræða kjálka, sem fannst 1939.
Minjar þessar, sem síðast fundust — við höfum ekki haft neinar
fregnir af Java síðan Japanar hernámu landið — eru einnig brot úr
neðra kjálka. Hér er vafalaust að ræða um mannskjálka, en mörg
þeirra einkenna, sem sterkast styðja það, að svo sé, gefa samtímis
ótvírætt í skyn, að hér sé kominn til sögunnar frumlegri maður, en
nokkurn tírna hefur áður þekkzt. Þó er þetta, útaf fyrir sig, ekki það
merkilegasta. Hitt er nærri því furðulegra, að þessi kjálki hefur verið
miklu stærri og um fram allt sterkbyggðari, en allra annarra frum-
manna, sem fundizt hafa leifar af og er þar með talinn Heidelberg-
maðurinn frægi. Og það sem einkum skilur þennan kjálka og kjálka