Andvari - 01.01.1955, Side 69

andvari Handritin frá Qumran og saga Essena 65
strangar. Þeirn hafði verið kornið kyrfilega fyrir í leirkerjum og
'nnsiglað rækilega til þess að verja ritin fyrir tímans tönn.
Þau rit, sem þarna fundust, voru: handrit að Jesajaritinu, skýr-
ingarrit yfir spámanninn Habbakuk, sem geymir texta hans nærri
allan, reglurit einhvers trúflokks Gyðinga, sem greinir frá því,
hver voru lög þess flokks, sálmasafn, er svipar til sálrna Gamla
testamentisins, og ýmis önnur rit, sem ekki hafa enn verið út gefin.
Einnig fundust í hellinum ýmsir munir, sem reyndust þýð-
ingarmiklir til ákvörðunar á aldri ritanna.
Gildi þessa fundar á fornum biblíuhandritum er það, að
þau staðfesta áreiðanleik þess hebreska texta, sem Gyðingar hafa
varðveitt öldum saman og afritað af fádæma nákvæmni, og biblíu-
þýðingar nútímans eru gerðar eftir (Massóretatextans).
Það var í upphafi nokkurt umræðuefni, hversu forn þessi
rit væru, eða hvort forn væru og ekki frá miðöldum, eða jafnvel
fölsun síðari alda.
Handritafræðingar skáru úr því, að rithönd og stafagerð benti
til þess, að ritin væru frá síðustu öld fyrir Krists burð eða hinni
fyrstu e. Kr. Leirker þau, er fundust í hellinum, og þau, er höfðu
handritin að geyma, reyndust notadrjúg til þessarar ákvörðunar
a aldri. Þekking rnanna á þeim breytingum, er orðið hafa á gerð
leirkerja í fornöldinni, er orðin nákvæm mjög og er notuð til
þess að kveða á um aldur fomminja.
En nú kom hér til sögunnar ný aðferð til þess að ákvarða
aldur fornra minja. Bandarískur vísindamaður fann þessa aðferð,
dr. Libby við eðlisfræðirannsóknarstöð háskólans í Chicago. Að-
ferð hans byggist á því, að allar lífverur, plöntur og dýr, taka til
sm kolefni við öndunina, sem kallað er Carbon 14. Þetta efni
nr geislavirkt og helzt í líffærunum til dauða. Það hjaðnar hins
vegar ár frá ári, og ef mælt er magn þessa geislavirka efnis, er
hægt að ákvarða innan vissra takmarka, hversu langur tími er
liðinn síðan lífveran dó. Nú sendu rannsóknarmenn handritanna
trefjar af líni því, er vafið hafði verið utan um handritastrang-
ana, til dr. Libby til rannsóknar. Prófun hans leiddi í ljós, að