Andvari - 01.01.1955, Síða 96

92
Barði Guðmundsson
ANDVARI
„Þetta kveld hið sama hafði smalamaður HróSnýjar fundið
Höskuld dauðan og fór heim og sagði Hróðnýju víg sonar síns.
Hún mælti: „Eigi mun hann dauður, — eða var af höfuðið?"
„Eigi var það“, segir hann. „Vita mun eg, ef eg sé“, segir hún,
„og tak þú hest minn og akfæri". Hann gerði svo og bjó um
með öllu, og síðan fóru þau þangað sem Höskuldur lá. Hún leit
á sárin og mælti: „Svo er sem mig varði, að hann myndi eigi
dauÖur með öllu, og mun Njáll græða stærri sár“. Síðan tóku
þau líkið og lögðu á vagarnar og óku til Bergþórshvols (K. 98).
Höfundi fatast nú aftur þannig, að ekki er einleikið. Ekkert
fáum við að heyra um orsök þess, að Hróðný þykist hyggja son
sinn lifandi, þótt henni sé sagt hið gagnstæÖa. Tekur hún þó
orð heimildarmannsins trúanleg um það, að Höskuldur sé vopn-
bitinn. Þegar svo Hróðný lítur á sár hins andvana líkama, fær hún
staðfestan þann grun sinn, að Höskuldur væri eigi með öllu
dauður. Leita skal honum lækningar. Þá er hann lagður á
vagar og síðan dreginn á hinu frumstæða flutningstæki þvert
yfir Landeyjar til Bergþórshvols. Má kalla þetta fim mikil.
Aldrei hefur heilvita móðir látið aka dauðvona syni sínum, flak-
andi í sámm, með þessum hætti, hvorki lengri leið né skemmri.
Þegar Hróðný var komin til Bergþórshvols með líkið, segir
hún: „Hér er Höskuldur sonur þinn, Njáll, og hefur fengið á
sig sár mörg og mun hann nú þurfa lækningar". Njáll mælti:
„Dauðamörk sé eg á honum en engin lífsmörk — eða hví hefur
þú eigi veitt honum nábjargir, er opnar eru nasirnar?" „Það
ætlaði eg Skarphéðni“, segir hún. Benda þessi orð frekast í þá
átt að höfundur láti Hróðnýju gera sér upp trúna á lífsgneista
hjá Höskuldi. En ekki bætir það frásögnina. Þau látalæti voru
algerlega tilgangslaus. Af líkakstrinum gat hver maður markað,
að annaÖhvort hlaut hér að vera um hreina blekking að ræða,
eða þá að Hróðný væri örvita. Það er gott að getið er um líkakstur
í Sturlungugreininni um sárafar Þorgils skarða. Sá líkflutningur
skýrir þetta mál.