Andvari - 01.01.1883, Blaðsíða 116
114
Um hinn lærða skóla
kennslubókurn við latínuskólann og tel það kennaranum
til lofs, að hann hefir haft skipti á þeirri bók og Bohrs-
sögu, sem fyrr var kennd). Enn fremur er svo til ætiazt,
að minnsta kosti á pappírnum, að Islands sögu skuli
kenna, og það enda nákvæmar en aðra sögu. Svo ætti
það og að vera, en — lcennslubók vantar; en við því
þykir mega húast, að einhvern tíma verði saga íslands
skrifuð Jæsilega og bærilega; þangað til verður að láta
sjer nægja með þetta ákvæði á pappírnum. Svo ætti
svo sem eina stund á hverri viku að leggja fyrir læri-
sveina skriflegar spurningar úr því, sem lesið hefði
verið hverja viku, til þess að þeir vektust til þess að
hugsa sjálfir um það, sem þeir lesa, og skilja það. En
eru nú þessar stuudir, 18 á viku, nægar til allsþessa?;
iangt frá; talan ælti hjer um bil að tvöfaldast, svo að
það yrðu um 30 stundir alls, eða 4—5 í hverjum bekk;
en svo lengi sem þessi stundafæð er, svo lengi verður
ekkert meira kennt, og hin mesta og bezta menntunar'
lind er og verður þannig byrgð.
Landafrœðin er að mörgu leyti þjónn sögunnar, en
þó ekki svo, að hún sje ekki allt um það sjálfstæð fræði-
grein, en þó samt ein af hinum minni og auðlærðari,
og þykir ekki nauðsyn bera til, að kennsla í henni verði
aukin. Um kennsluna sjálfa má taka þá reglu fram,
sem í raun og veru á við allt, hvert upp á sinn bátt,
að Jaudafræðiskennslan á sem minnst að heimta tölur íbúa
borga eða landa, miklu heldur og einkum lands lag og
lopts, bjargræðisvegu til lands og sjávar, íbúakyn og
einkenni og menntunarástand þeirra, einnig jarðarsögu,
jarðfræði og þess konar. Einkum á að kenna piltum að
nota landabrjeíin eins mikið eða fullt eins mikið sem
bókina sjálfa; slcoðunin verður hjer sem annars staðar
að ganga jafnjramt því sem lesið er, og þetta á sjer
einkum og sjer í lagi stað um 2. flokkinn: stœrðafrceði,
eðlisjrœði og náttúrusögu.