Andvari - 01.01.1883, Blaðsíða 36

34
Ferð um
flatneskja, heldur ganga þar margir fjallahryggir eptir
hálendinu frá norðri til suðurs; hér og hvar eru og
raðir af smátindum einstökum. Hálendi þetta hækkar
smámsaman er austar dregur; vestur við Jökulsá á
Fjöllum er hæðiu 13—1400 fet (Grímsstaðir 1356',
Möðrudalur 1495'), en austur undir Jökuldal 18—1900
fet; fjallahryggirnir á öræfum þessum verða þó hátt á
3. þúsund feta á hæð. Móberg er alstaðar, undir, og
kemur það fram í flestum fjöllum og tindum, er upp
úr standa; eg sá basalt að eins í Biskupshálsi (1654')
hjá Grímsstcðum. Ofan á öræfurn þessum er eintómur
roksaudur; svo langt sem augað eygir, sést varla annað
en roksandsþúfur og smáöldur vaxnar gisnu melgresi og
víði hór og hvar; sumstaðar eru sandfletir með vind-
bárum. J>ar sem væta heíir haldið sandinum niður,
svo að hann hefir ei getað fokið, bafa myndazt dálitlar
leirflatir með smásprungum eptir samdrátt við þurrk
eða frost. Roksandshólarnir eru sjaldan meir en
mannhæð, og hafa enga sérstaka lögun, af því að vind-
staðan er svo óstöðug. Hvenær sem gustur kemur, er
allt á iði, loptið fyllist af smáum sandi, svo að varla sór á
hönd sér, augu, nef og eyru fyllast af dusti, og varla
er sú smuga á húsum, að sandurinn komist ekki inn um;
rokið tekur fyrir sólu, og allt er hulið gulmórauðum sand-
skýjum. Loptslag er að tiltölu mjög þurrkasamt, rign-
ingar sjaldan og þokur enn þá óvanalegri; opt eru þó
þokur á fjallatindum eins og kúpa yíir Jandinu, þótt
þokulaust sé í byggð. Saudur þessi er bæði eldfjalla-
aska, er fýkur fram og aptur, og sundurmolað móberg,
sem hefir leyszt í sundur af áhrifum lopts og lagar;
að minnsta kosti eru sömu efni í roksandinum eins og
í móberginu, hraunmolar eru og víða innan um sandinn
alveg eins og þeir, sem fastir sitja í móberginu, og
stundum eru móbergsslettur fastar utan á hraunmolunum,
og sýna þær hvert þær eiga kyn sitt að rekja. þ>ar sem