Andvari - 01.01.1883, Blaðsíða 92

90
Ferð um
í Seyðisfirði og Mjóafirði 3°, í Hellisfirði 2°, í Beyðar-
firði og Fáskrúðsfirði 5°, í Stöðvarfirði 3°—4°—5°,
í Breiðdalsmúla 7°, sunnan við Hamarsfjörð 5° að
norðan 5-6-7°. Eigi er gott að ákveða hallann ná-
kvæmlega, þar sem hann er^svo lítill. í>að er eigi gott að
segja, hvernig á þessum halla inn í landið stendur. Lögin
hallast svo inn á við bæði á vesturlandi og austurlandi
og hið sama er að segja um norðurland, þótt hallinn sé
þar eigi alstaðar eins glöggur. Á þessum halla gæti ef
til vill staðið svo, að innri hlutar basaltlaganna, sem
ganga inn að miðju landinu, hefðu smátt og smátt sigið
dálítið. Um miðbik landsins eru öll eldfjöllin, og hafa
þau smátt og smátt þeytt geysimiklu upp úr sór; við
það verða að koma holur eða auð rúm einhverstaðar
neðan jarðar þar í nánd, og er þá eigi óeðlilegt, að það
gefi tilefni til þess, að næstu partar basaltlaganna sigu
dálítið. Af hæð fjallanna, sem basalt er í, halla laganna
og lengdinni milli hinna yztu, er fram standa, má hór
um bil reikna út sýnilega þykkt basaltsins. Basalt-
myndanir þessar eru á austurlandi geysimiklar, allt að
9—10,000 fet á þykkt og ef til vill meira.*)
I flestum basaltfjöllum eru basaltgangar, glufur, sem
myndazt hafa í gegn um hin upprunalegu lög og síðan
fyllzt út að neðan af bráðnu grjóti. Gangar þessir koma
fram eins og þverrákir beint upp fjöllin; þeir standa
opt nokkuð út úr, af því að vatn og lopt hefir átt verra
*) þotta iná reikna eptir formúlunni þ = hcosa + bsina. ]> er
þar þykktin, a halli jarðlaganna, b lengdin við sævaríiöt rnilli
endanna á ei'sta og neðsta laginu, sem út standa, h er liæð
efsta lagsins yfir sjó. Sunnan við Reyðarfjörð mældi eg
haliann, ogvar Imnn alstaðar 5°, innst við fjörðinn eru efstu
lögin í fjöllunum að minnsta kosti 2000 fet yfir sjávarflöt,
og lengdin þaðan út fyrir Reyðarfjall er 4 milur. þá fæst:
2000 cos 5° + 96000 sin 5° — 1992 fet + 8367fot —
10349 fet.