Andvari - 01.01.1913, Qupperneq 156

94
Aukið landnám.
og liðugt, og margir vilja einungis talca kaupafólk
yfir vorið og suniarið, og vera svo lausir við það á
haustin. Það er og vitanlegt, að hvorug þessi staða
er til frambúðar fyrir fjölskyldur. Hjón geta eigi
komið áfram fjölskyldu sinni í vinnumenskustöðu,
þegar ómegðin vex, — þegar börnin eru orðin 3 eða
fleiri.
Og húsmenskustaðan er hörmungarstaða. Þeir,
sem í henni lenda, eru jafnan á stöðugum ílækingi,
eiga oftast mjög erfitt með að framfleyta lífinu, njóta
sjaldan og aldrei verka sinna, og sjá lílið eftir sig
liggja að lokum.
Ef ekki vill betur til, verður endirinn aftur sá,
þegar ómegðin vex, eða heilsan hilar, að fjölskyldur
í vinnumensku- og húsmenskustöðu þurl'a að leila
sveitarstyrks — fara á hreppinn, eins háleitt og það
er nú i meðvitund manna.
Það virðist því ekki undarlegt, þótt það fólk láti
sér hægt með að gifta sig, sem ekki hefir um aðrar
stöður að velja í sveitinni en þessar. Hvað verður
svo um þetta fólk, sem er fætt og alið i sveitinni?
Það af því, sem ekki kemst að býlum, sem er meiri
hlutinn, týnist suml burlu í kauptún og sjávarþorp
og út úr landi. Hitt, sem fer hvergi, mornar og þorn-
ar þar, sem það er komið af einskærri föðurlandsást,
á lítinn eða engan þátt í því að fjölga fólki í landi,
og verður vafalaust þjóðfélaginu að minna gagni en
efni eru til.
Það mun vera þýningarlítið að einblina á það
búskaparlag, sem endur fyrir löngu var hér á landi.
Landnámsmennirnir, forfeður okkar, byrjuðu á því að
nema stórar lendur, því að hver og einn hafði um