Menntamál - 01.04.1937, Side 11

MENNTAMÁL
5
síns, afneitar því, bætir fyrir það, afplánar það. Því næst
i'yllist hún nýju siðferðilegu þreki. Er ekki mögulegt að
innræta barninu þetta bugarfar, án þess að beita við það
refsingu í orðsins venjulega skilningi, þ. e. a. s. aðeins
með þvi að ávila það.
Andmæli á móti barnarefsingum eru langt frá því að
vera ný. Fyrst var risið upp á móti lirottalegum refsing-
um, sem gengu næst misþyrmingu, af því að reynslan
sýndi, að þær liöfðu aðeins skaðsamleg áhrif á börnin.
Enski heimspekingurinn Jolin Locke (1632—1704) keinst
1. d. þannig að orði um barnarefsingar i einu riti sínu:
„Harðar refsingar koma fáu góðu lil leiðar, en þær geta
gert mikið illt; og eglield, að öllu öðru jöfnu, að þau börn,
sem mest hefir verið refsað, verði ekki beztu mennirnir.“
Nú eru orð eins og þessi ekki lengur rödd hrópandans á
eyðimörkinni. 1 mörgum alþýðlegum uppeldisritum, viðs-
vegar um heim, sem náð hafa mikilli útbreiðslu á meðal
almennings, er þeirri skoðun haldið fram, að refsingar í
öllum myndum eigi engan rétt á sér. Sumir ganga feti
lengra: þeir neita ávítuninni um uppeldisgildi, vilja ekki
banna börnum neitt. Bezt sé að láta þau alveg eiga sig,
en liafa aðeins golt eilt fyrir þeim.
Mildun barnarefsinga og mildun refsinga yfirleilt liald-
ast víðast livar í hendur. I mörgum löndum er líkamleg-
um refsingum ekki lengur beitt í skólum, og aðrar liegn-
ingar, bæði í skólum og heimahúsum, sem bersýnilega
stofna andlegri og líkamlegri velferð barnsins í voða, eru
bannaðar með lögum. En eins og eg liefi áður drepið á,
hafa margir uppeldisfræðingar gengið lengra: Annaðlivort
neita þeir ákveðið, að nokkur rcfsing geti undir nokkrum
kringumstæðum Iiaft uppeldisáhrif. Aðrir neita hinsvegar
ekki, að refsingin geti komið að tilætluðum notum, en
telja liana ónauðsynlega, af því að hægt sé að ná takmark-
inu með öðrum ráðum. Uppeldisfræði þeirra hefir að ein-
kunnarorðum: Uppeldi komi i stað refsinga. Þcssi skoðun