Menntamál - 01.12.1938, Blaðsíða 61
MENNTAMÁL
123
liann er lilnti af lieild, tilekkur í keÖju, fruma í lifandi
líkama þjóðarlieildar, og að heill lieildarinnar veltur á
þvi, að hann þroski sem bezt með sér tiæfileika sina og'
beiti þeim í samræmi við hagsmuni og í þágu heildar-
innar, en eigi gegn henni.
Iðjusemin, vinnan og ástundun liennar. er móðir allra
gæða einstaklings og þjóða. Vinnan er aðall lifsins og
æðsta hnoss, og sá einn, sem á fúsleika til vinnu á rélt
til lífs. Þessi eru þau meginatriði, er ræða ber, þegar skipa
skal uppeldismálum þjóðfélags vors.
í bai naskólunum ber að leggja undirstöðuna að vinnu-
uppeldi barnanna, og ber þar yfirteitt að stefna lil lieil-
brigðara og raunhæfara vinnu-uppeldis.
í sambandi við uppeldi og starf unglinga í kaupstöð-
um og kauptúnum landsins er vert að undirstrika það,
að á meðan atvinnan er ol’ lilil til að fullnægja öllum full-
orðnum, vinnufærum mönnum, j)á er J)að þjóðarnauð-
svn, að gamalmenni og unglingar víki af vinnumarkað-
inum. Eins og nú báttar atvinnuskilyrðum kaupstaðanna,
ber því að miða ráðstafanir liins opinbera vegna 14- 18
ára ungmenna við uppeldis- og námsþarfir j)eirra. Er það
hvorttveggja i senn, heillavænlegast og ódýrast i fram-
kvæmd.
Radt liefir verið um lausn málsins með hækkun al-
mennrar skólaskvldu. Er og líklegt að sú leið verði farin,
áður lýkur. En fyrst um sinn er þó ástæða til að reyna
aðrar leiðir.
Þá hafa vei-ið bornar fram kröfur um, að lúð opinbera
„búi til vinnu“, j). e. efni til alvinnu fyrir æskumeun á
þessum aldri og gjaldi fyrir kaup samkv. kauptaxta full-
gildra verkamanna. Þessi lausn er livorki í samræmi við
ujjpeldisþarfir ungmenna né hin j)jóðhagslegu sjönarmið
meðan vinnufærir menn á bezla aldri hafa ekki vinnu
eins og fvrr er að vikið.“