Menntamál - 01.06.1955, Síða 74
136
MENNTAMÁL
geta lagt fram takmarkað fé til nýrra skólabygginga. Þeir
telja æskilegra að koma upp svo miklum húsakynnum, að
ekki þurfi að tví- eða þrísetja, en að vanda til bygginganna.
Það er föst venja í þessum löndum, að húsakynni skól-
anna séu notuð af unglingum og fullorðnum úr skóla-
hverfinu bæði til íþróttaiðkana og annarrar frístundaiðju
á þeim tímum, sem þau ekki eru notuð til kennslu. Mér
virðist þetta góð regla. Það er óneitanlega hagkvæmt fyrir
þjóðfélagið, sem vantar tómstundahúsnæði að nota það,
sem fyrir hendi er, til hins ýtrasta.
Leikvellir við skólana voru ýmist grasflatir eða mal-
bikaðir vellir. Við stærri skólana var það algengt, að leik-
vellirnir væru tveir, annar fyrir 7—8 ára börn og hinn
fyrir eldri börn. Malbikuðu vellirnir voru rennisléttir, og
hvergi sáust hrufur eða holur. Af því leiðir, að þótt völl-
urinn sé í sjálfu sér harður, koma oftast ekki nema lítil-
f jörlegar skrámur, þó að börnin detti á hann. Þetta sting-
ur mjög í stúf við leikvellina við skóla hér, sem eru al-
sendis ófullnægjandi.
Starf skólalækna. Erlendis er það mjög mismunandi,
hvernig störfum skólalækna er háttað. Á Norðurlöndum
eru það mest starfandi læknar, sem hafa skólalæknis-
starfið í aukavinnu, og hafa þá venjulega umsjá með 1500
til 2000 börnum. í Hollandi og Frakklandi eru svo til ein-
göngu heildagsskólalæknar, og hefur hver 8—10.000 börn,
sem að þeirra dómi er allt of mikið. Sömuleiðis er það mis-
jafnt, hvernig þessum málum er hagað. Á Norðurlöndum
og víðast hvar í Hollandi hafa þessir læknar aðeins umsjá
með skólabörnum og unglingum og þá líka með ungbarna-
skólum, þar sem þeir eru. I Bretlandi og Irlandi eru það
sömu læknarnir, sem framkvæma flest heilsugæzlustörf,
rannsókn á vanfærum konum, ungbarnaeftirlit, skóla-
læknisstörf o. fl. Ég vil engan dóm á það leggja, hver
þessara leiða er happadrýgst. Enn fremur er nokkur mun-
ur á því, hvernig heilsugæzlan er framkvæmd í ýmsum