Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1920, Blaðsíða 40
278
Georg Brandes:
| IÐUHN
hafa verið settir. Hann mæltist til þess, að matvæli
og skip yrðu send Bandamönnum í skyndi; og þegar
frönsku sendiboðarnir komu skömmu síðar, létu þeir
hið sama uppi: Kafbátarnir svelta oss inni, sendið
nú þegar skip og matvæli! (sjá meðal annars Pear-
son’s Magazine, New York, July 1919).
Þýzkaland og Austurríki réðu því í raun réttri
lögum og lofum á þeim tíma í Evrópu.
Ameríka frelsaði Bandamenn og bar sigur úr být-
um í styrjöldinni. Er hægur vandi að fullyrða hið
gagnstæða, því að pappírinn er þolinmóður. Honum
er svipað farið og frekjunni, að hann roðnar aldrei.
Það orkar og ætíð tvímælis, hvort segja beri satt
eða eigi; og að því er til lyginnar kemur, skal það
hreinlega viðurkent, að þorri manna eru sannir mat-
hákar á hana. Þeim finst lygin safamikil, sem steikt
er í fréttaslofunum opinberu og borin á borð með
ritskoðun sem útálát, miklu bragðbetri heldur en
einfaldur óbrotinn sannleikurinn. Fyrir því eru og
þeir, sem framreiða lygina, virlir og heiðraðir og
hljóta að launum ríílegt þjórfé jafnt frá alþjóð manna
sem stjórnum landanna.
En ummæli frönsku og ensku sendimannanna, sem
mælt voru í áheyrn helztu manna Norður-Ameríku
vorið 1917, sanna það Ijóslega, að sá maður, sem
1916 hét á heilbrigða skynsemi evrópisku stjórnanna
án þess að búast við frekari happasælum árangri —
og bygði á þeim grundvelli, að báðir styrjaldaraðiljar
væru því nær jafnsterkir, heíir siður en svo gert of
mikið úr mætti Þjóðverja, en litið frekar of stórt á
liðsafla Englands, Frakklands og Ítalíu, og fyrir því
beint til þeirra áskoruninni þeim í hag. Mátti engan
á þeim tíma gruna, að Ameríka legðist óskift á sveif
ineð öðrum styrjaldaraðiljanna. En höfundi þessara
lína virtist þó eigi með öllu örgrant um, að svo