Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1920, Blaðsíða 76

314
Ritsjá.
IIÐUNN
pessar sögur spunnið og frásögnin verður nokkuð daufari
fyrir pað, að alt er lagt einni persónu í munn. Pó hverfur
pessi frásagnablær sumstaðar af sögunum og verða pær
pá undireins tilpriíameiri.
Glanninn, sem aðallega er Iýsing á Valda og lífinu tit'
sveita, hefir ekkert sérlegt að færa, og lýsingin á sveitalíf-
inu ekki nærri eins góð og hún mundi hafa orðið t. d. hjá
Guðm. Friðjónssyni. Langbezti pátturinn í peirri sögu er
lýsingin á ferðalaginu í bylnum.
Besti og áhrifamesti partur bókarinnar er miðbik henn-
ar, er lýsir sálarstriði föður Rannveigar. Lýsingin er bæði
áhrifamikil og sálfræðilega rétt. Er par lýst andstæðum
livötum, hefndarhugnum, sem verið hefir efst í liuga gamla
mannsins um margra ára skeið, og lönguninni til sátta og.
fyrirgefningar, er hýr undirniðri og brýzt nú loks upp á
yíirborðið í draumsýn, er dóttir hans hefir undirhúið með-
fortölum sínum. Hér hefði Pórður á Kleppi getað lært af
skáldinu. Ef samhengið í sál pessa manns hefði verið laus-
ara, hefðu tveir persónugervingar geta orðið til úr pessu,.
annar illur en hinn góður. En nú tekur maðurinn bara
sinnaskiftum í stað persónuskifta. Hinn gamli Adam liansy
hefndarhugurinn, verður að lúta í lægra haldi, en annar
nýr, sáttfýsin og hjálpfýsin, er risinn upp í hans stað, eða>
öllu heldur, karlinn verður eins og hann átti að sér í sína-
yngri daga, meðan hann mátti unna konu peirri, er hann
hafði ást á. Pví verða pau nú bæði jafn-sæl við endurfund-
ina og karlinn fer i óráði sinu aftur að hugsa um brúö-
kaupiö, pótt hann sé að deyja.
Herferð Valda á kastalann — Kvennaskólann, á að vera
hálfgerð gamansaga, en hefir ekki hepnast nándar nærri-
Bæði er petta tiltæki Valda með hinar mörgu skrítnu pen-
ingascndingar hálf-barnalegt, og eins eru hrókaræður lians-
yíir frú Hardal ócðlilcga langar, par sem honum má vcra
mest i mun að ná í prestinn, er bíður eftir að gefa pau
saman, lijónaleysin. Frú Hardal er lýst með löluverðri
samúð og skilningi, og pó hefði að likindum mátt ná bæði
henni og Valda betur, með pví að sýna fram á, livað pað
væri, sem helzt gerði annað peirra að »haustsál« en hilt
að »vorsál«. En nú er að sjá hvað setur og vita, hvernig
endirinn á pcssum Sögum Rannveigar verður.