Kirkjuritið - 01.01.1944, Síða 17
Kirkjuritift.
bjóðerni og kirkja.
11
ið gæfu til frá öndverðu að varðveita sámband sitt og
kirkjunnar við alþ.jóð, svo að jafnvel þeir lítilsigldustu
hafa skilið j)á, elskað og virt og getað á vissan hátt tengzl
l)eim andlega, eignazt með j)eim sálufélag. Þannig liefir
kirkjan unnið að þvi að varðveita eininguna innan j)jóð-
lifsins, samfélagsvilundina frá kvnslóð til kvnslóðar i
trú, i siðum og í menningu. Hver kirkjuganga og hver
lielg stund á heimilum greiddi anda Krists veg að hjarta
hvers einstaklings. Jafnframt var um |)að séð, að islenzkt
mál og islenzk þjóðmenning eignaðist einnig þarna sín-
ar baráttustöðvar, sem ómetanlegar hafa orðið fámennri
|)jóð í strjálbýlu landi. 1 skjóli kirkjuveggja eða á setr-
um presta réðu menn ráðum sínum að tíðnm ioknum í
ýmsu því, er tii framfara horfði almennt. Fjölmargir
prestar báru gæfu tii að verða ábrifamiklir leiðtogar á
öllum sviðum sinna sókna. Og áhrif binna mestu snillinga
islenzkrar kirkju náðu iangt úl vfir sókn J)eirra og sam-
líð, og fær þjóðin seint þakkað til fnils það albliða gildi,
sem starf þeirra hafði fvrir menningu og gildi j)jóðar-
innar.
í gegnum helgast hjarta Jesú sáu skyggn augu Hall-
gríms dýrð, sem fáum einum var gefið að sjá. Af yfir-
hurða snild túlkar hann í Passiusálmum sinum |)essa
sýn og gefui’ hverjum, sem íslenzkl mál skilur, lilut-
deild með sér i óviðjafnanlegri fegurð þessarar reynslu.
A hverju föstukveldi, við glætu litillar kolu endurómaði
sérhver íslenzk baðstofa um aldir af einhverri mestu
andagift, sem j)ekkzl hefir innan gervallrar kristninnar.
Hvert brjóst komst við. Hver sál fann svölun og fró.
Sunnudag eftir sunnudág einnig um raðir alda lætur
Vidalin raust sína gjalla um alla islenzka byggð frá efstu
dölum til fjarstu stranda. Kenningar miðaldakirkju, siða-
lög hennar og boð túlkar bann af ódauðlegri list í
nieitluðu íslenzku máli. Kristin trú birtist þarna á ó-
gleymanlegan hátt samanslunginn kyngimögnuðum
krapti norræns anda.