Kirkjuritið - 01.06.1966, Blaðsíða 51

KIRKJUR ITIÐ
289
^ldur Níelsson. ICom rit þetta út í 9 ár, frú ársbyrjun 1896
til og með 1904. í greinum þeim, er dr. Jón birti þar, var ekki
talaS með neinni tæpitungu, bvort heldur liann ræddi um
«vor kirkjulegu mein“, eða um nýtt viðhorf til ritningarinnar
°K einstakra trúarlærdóma. Út af þessu risu skjótt liarðar
^eilur bæði hér heima og eins meðal Islendinga vestan hafs.
Stóð svo um alllangt skeið, og gat þá jafnvel borið við, að
menn, sem lítinn eða engan þátt tóku í deilum þessum væru
°'art stimplaðir ýmist villutrúarmenn eða bókstafsþrælar.
Ekki er tími til að rekja þessi átök liér nánar, en skylt er að
'iðurkenna, að bér var um deiluefni að ræða, sem var í eðli
Slnu vandasamt og mörgum viðkvæmt, og næsta eðlilegt, að
S1tt sýndist hverjum. Það hefur verið og mun ávallt verða svo,
a® viðbrögð manna við nýjum hugmyndum, sem snerta lífs-
skoðanir þeirra og bið innra líf, eru með mjög mismunandi
U'oti. Sumir gína við liverri nýjung, aðrir rísa jafnöndverðir
a uióti. Enn aðrir kynna sér liið nýja eða kvnningin kemur
a^ sjálfu sér frá öðrum, og þá er næst að íhuga og taka svo af-
stöðu með eða móti. Um útilokun binna nýju hugmynda frá
úndsins ströndum var ekki að ræða, þær hlutu að berast hing-
aðí 0g þá var það sérstök skylda þeirra, sem áttu að veita leið-
8°gu innan kirkj u vorrar, að kynna sér sem bezt þetta svo kall-
‘>ða nýja, taka síðan afstöðu til þess, eftir því sem samvizka
Pdrra bauð þeim, og að því loknu veita leiðsögn þeim, er
lennar þurftu með. En um bið sanna viðhorf dr. Jóns í þess-
Uln átökum ætla ég að enginn þurfi að vera í vafa, ef nógu
'andlega er að hugað. / hug og lijarta var hann alla líS sannur
°S trúr sonur og þjúnn kirkju sinnar, þjónn, sem bar þann
euian boðskap fram, sem liann taldi að mætti bezt verða
nstni og kirkju lands vors til sannrar eflingar og blessunar
langframa, jafnvel þótt það kynni að koma óþægilega við
Sl’ma fyrst í stað. Sumt af þessu er nú augljóst orðið. Um
1 uamótin og nokkuð fram yfir þau mátti varla nefna orðið
” 11buurannsóknir“, ;'ln þess að úfar risu. Nú virðast bæði hinir
” rJaislyndu“ og „íbaldssömu“ — svo að ég noti þau slitnu
°r® " uijög vel ásáttir um nauðsyn biblíurannsókna. Þegar
. °rn biblíuhandrit finnast, sem gætu brugðið nýju ljósi yfir
leilagt málefni, þá fagna báðir fyrrnefndir bópar. Viðliorf
19