Kirkjuritið - 01.12.1972, Blaðsíða 90

Kirkjuritið - 01.12.1972, Blaðsíða 90
of þröngur og vildi rifna. Þetta kem- ur fram í sögu Lárenziusar Hólabisk- ups (B. I, bls. 847). Hann tók það ráð að banna prestum að nota loð- feldi til að vœgja serknum. Hefur það sennilega stafað af erfiðleikum á að útvega efni í önnur klœði. I öðrum löndum var málið leyst með því að sauma miklu víðara klœði og með víðum ermum úr sama efni, til að nota yfir loðfeldinn og því kallaðist það superpellicium. Það kallast hér rykkilín og hefur nœr útrýmt serknum. Rykkilín er jafn sítt og serkur, það er rykkt upp í háls- mál bœði að aftan og framan. Rykki- lín var áður ekki notað við messur, heldur aðrar athafnir, svo sem tíða- söng, skriftir, vitjun sjúkra, skrúð- göngur o.s.frv. Á 13. öld var leyft að nota rykkilín við sakramenti önnur en messuna. Rykkilín hér á landi hafa verið föst í formi. Aðalmunur þeirra hefur verið sá, að mismikið efni hefur verið lagt í þau. Stund- um eru þau svo óhóflega víð, að þrír menn eða fleiri gœtu staðið í þeim. Þá verða þau miður snotur og óþœgileg. Stundum tekst ekki að fá góðan svip á ermarnar og stund- um hafa þau blúndur, sem óprýða þau. Ef sneitt er hjá þessum ágöllum eru þau álitleg messuklœði. Á síðari árum hafa sézt hér tvcer aðrar gerðir rykkilína. Önnur er frá Danmörku komin. Hið danska rykkilín er aftan fyrir svipað hinu ísienzka, rykkt upp í háls, en að framan er það slétt og hneppt á misvíxl og minnir þeim megin meira á vinnusloppa kjötkaup- manna en messuklœði. Hin gerðin er frá Englandi og Ameríku komin. Það rykkilín er rykkt að aftan en minna að framan. Það er ekki eins vitt og hið íslenzka. Sérkenni þess eru einkum ermarnar. Þœr víkka mjög að framan og myndar sú víkkun sepa, sem nœr niður um hné. Rykki- lín þessi eru falleg, séu þau úr þunnu og voðfelldu efni. Galli þeirra er sa, að ermarnar eru ekki lausar við sundurgerð. Messuserkurinn á fleiri afkomend- ur en rykkilínið, en ekki hafa þeir þekkst hér á landi. Helzt þeirra er ROCHETTA. Hún er lík rykkilíni, en ncer ekki nema niður á hné og hefur venjulega ermavídd, en er stundum ermalaust. Hún var hluti af embœtt- isbúningi erkibiskupa, kardinála o9 páfa. Einnig nota kórdrengir afbrigð' hennar og margir kirkjukórar mot- mœlenda. Hér á landi er hennar að- eins getið í Hóladómkirkju fyrir siða- skipti. Þeir, sem hana nota, klœðast svörtum hempum undir henni. Messuserkur er hvítur um öll vest- urlönd og í koptísku kirkjunni, en 1 aursturkirkjunni (orþódoxu) getut hann haft hvaða lit, sem vill. Margt mœlir með þv!, að messu serkur sé aftur upp tekinn, a.m við hlið rykkilínsins. Þessi skýring er gefin á merkingu serksins: „Messuserkur hvítur, hœls' ur og rúmur jarteinir góðlífi flek - laust, er hann (prestur) skyldi ha, til allsendis. Og er þv! serkurinn hvlt ur og hœlsíður, en því er hann rurn| ur, að sá er honum klceðist, við rýmdu hjarta öll hin góðu gjöra og góðlífi fága." Þessi bœn fylgir messuserk: ■Þ'J0 mig, Drottinn, og hreinsa hjarta k. skal verk mitb 376
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Kirkjuritið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Kirkjuritið
https://timarit.is/publication/443

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.