Kirkjuritið - 01.12.1972, Blaðsíða 59
ikari og barnafrœðari í Hestþinga-
prestaka11i í Borgarfirði, en vígðist
síðan 28. maí 1917 sem aðstoðar-
Prestur síra Tryggva Þórhailssonar, er
sagði af sjer prestsembœtti nœsta
ar, og voru dr. Eiríki veitt Hestþing-
'n í aprílmánuði 1918.
Það er kapítuli út af fyrir sig í
islenzkri kirkjusögu, hvernig aðstaða
Ungra sveitapresta (og þá ekki síður
^aupstaðapresta) var á þessum ár-
Urn- Arin í lok heimsstyrjaldarinnar
fyrri voru fáum auðveld. En þjóðin
atti sjer sjóð mikillar bjartsýni frá
hrnum sjálfstœðisbarátttunnar og
Peirrar vakningar í menntallfi, sem
Prátt fyrir allt einkenndi þá tíma.
*~l'n lífrœna frelsis- og framfara-
reyfing, sem víða kom fram 1 verk-
egum efnum, birtist einnig í kirkju-
e9u starfi. Og með nýrri guðfrœði-
e9ri þekkingu, frjálslyndri, vísinda-
egri guðfrœði, var sem hugir manna
eystust úr gömlum hömlum, og bœði
f>restar og leikmenn lögðu eyrum að
n'ðurstöðum nýrra rannsókna. Auð-
V|tað voru þeir menn til, sem töldu,
við þetta myndi kirkjan riða til
ls/ og trúin „verða úti". Jeg
eyrði eftir gömlum presti, að hann
r,S^' gefið ungum guðfrœðingi þá
^ggingu að flýta sjer sem fyrst
gleyma allri guðfrœði og predika
f na ut frá sinni tilfinningu. Mjer
v^nst þetta álíka gáfulegt, og sagt
Ql 1 við ungan lœknanema:
I eyrndu sem fyrst allri vísindalegri
^ nisfrceði og reyndu bara að
JU ra fólkinu út frá þinni tilfinn-
En víst er um það, að prest-
i . Hestþingum var framarlega
e'rra flokki, sem skildi gildi guð.
'ngu. __
Urinn í
frœðinnar fyrir trúarlífið, og hikaði
ekki við að fylgja þeirri skoðun fram
í starfi sínu. Dr. Eiríkur var þó síður
en svo bundinn við guðfrœðina
eina. Hugur hans hafði snemma
hneigzt að fagurfrœði og heimspeki,
og seildist því víða til fanga 1 pred-
ikun og frœðslu. Predikunarsafnið,
sem eftir hann liggur á prenti, ber
þess vott, að hann gat haldið rœður,
sem voru bornar uppi af nœmri,
skáldlegri snertingu við náttúruna
eða hinni innri reynslu, sem vart
verður lýst frœðilega fyrir almenn-
ingi. En sumar rœður hans eru
beinl ínis uppbyggilegir fyrirlestrar,
byggðir á athugunum á sjerstökum
atriðum í guðfrœði Nýja testament-
isins. Hann hafði sannarlega enga
vantrú á hœfni íslenzkra sveita-
bœnda og kvenna til að tileinka
sjer fróðleik um andleg mál. Hann
segir í œfiágripi sínu, að hann hafi
fylgt ráðum prófessors Sigurðar Sí-
vertsen, sem hjelt því fram, að það
vœri betra, að „presturinn talaði fyr-
ir ofan skilning fólksins en fyrir neð-
an". Samskonar trú á gildi þekk-
ingarinnar kom einnig fram í ritgerð,
sem dr. Eiríkur skrifaði í Prestafjel-
agsritið um útgáfu Biblíu-ritanna
með aðgengilegum skýringum. Fyrir
honum vakti vísindaleg útgáfa á
allri Bibltunni, hvorki meira nje
minna. Enginn vafi er á því, að
þar hefði hann sjálfur getað lagt
fram góðan skerf, þó að megin-rit-
verk hans yrði á öðru sviði guð-
frœðinnar. Próf. Haraldur Níelsson
hafði vakið hjá honum á stúdents-
árunum metnað til guðfrœðilegra
vísindastarfa. En sennilega hefir próf.
345