Jörð - 01.06.1943, Side 9

inn upp úr 1926. Svipunni var livergi heitt nema í því
eina máli, þar sem línkind var nauðsynleg. ÞaS var í
skaðahótaákvæðum Versalasáttmálans. Þau voru jafn-
háskasamleg í sínum miskunnarlausu fjárkröfum, eins og
undanslátturinn og linkan í öllu því, sem laut að liern-
aðarlegri, stjórnmálalegri og menningarlegri framtið
Þýzkalands, reyndust slcaðvænleg. Það er að vísu jafnan
hægast að sakast um orðinn lilut og stjórnmálaleiðtogar
Bandamanna áttu sér ærnar málsbætur. Mjög fáum mönn-
um var í þá daga orðið Ijóst eðli þjóðarinnar, sem hér
var átt í höggi við. Auk þess voru mál þessi sköpuð og
skorin á tíma mikils ölduróts tilfinninganna. Menn hugs-
uðu með hjartanu en ekki heilanum. Undir eins og styrj-
öldinni var lokið, tóku Englendingar að miklast af því,
að þeir væru „had liaters“, — ónýtir hatendur, eins og
hatur eða ekki liatur ætti neitt skylt við raunliæfar úr-
lausnir þess voða-vanda, sem fyrir lá: að skapa heim-
inum varanlegan frið og sæmilegan farnað. Tilfinninga-
vellan lagðisf eins og svæfandi þoka yfir viðhorf manna
til þýzku þjóðarinnar, fól þeim liana sýn, eins og hún
raunverulega er, — markmið hennar og framtíðarhlut-
verk, eins og liún skjmjar það sjálf.
Það er auðvelt að átta sig á því nú eftir á, hvers vegna
svona hlaut að fara. I gegnum alla fyrri heimsstyrjöld-
ina og aðdraganda hennar hafði Þýzkaland aldrei fylli-
lega kastað grímunni og mjög fáir menn höfðu af veru-
legri sögulegri skarpskyggni reynt að komast að raun um,
hvað á bak við hana byggi. Menn litu á Þýzkaland sem
heimkynni skáldskapar, vísinda og tónlistar, land Goethes,
Wagners og Scliillers. Það var ekki gengið inn í hugina
almennt, að það var líka land Ficlites og Nietzsches og
— Friðriks mikla. I stuttu máli: menn blekktu sig með
Loreleisöng og ölstofurómantík, en leyfðu sér ekki að sjá
hlutina í hinu kalda, bjarta ljósi veruleikans.
En nú er þessu öllu farið á annan veg. Það kunna
ennþá að vera lil á Vesturlöndum draumóramenn, sem
hugsa sér Þýzkaland sem land heimspekinga og skálda, en
Jörd 103