Prestafélagsritið - 01.01.1923, Page 174

Prestafélagsritið.
Magnús Jónsson:
169
svo að ekki þurfti annað en útfylla það. Sömuieiðis sendi félagsstjórnin
öllum prestum bréf um fyrirhugað lestrarfélag innan Prestafélagsins.
Fremur hafa svörin komið dræmt. Þegar þetta er skrifað munu skýrslur
um kirkjugarða vera komnar frá rúmlega 30 prestum, og sum mjög
nýlega. Eru því ekki tök á að láta það mál ganga lengra að þessu sinni,
en birtast mun í Prestafélagsritinu áskorun um að hraða þessari skýrslu-
gerð, svo að nægur tími vinnist til að vinna vandlega úr þeim fyrir næsta
aðalfund félagsins, 1924. Er enginn vafi á, að þetta er réttur undirbún-
ingur málsins, og skýrslurnar eru mjög fróðlegar í þessu efni, en nauð-
synlegt er, að þær komi frá sem allra flestum og helzt öllum.
Um lestrarfélagið hafa komið fáar tillögur sem vonlegt er, því að
flesta brestur reynslu í þeim efnum. En yfirleitt eru menn vondaufir um,
að það lánist, að hafa eitt allsherjar lestrarfélag um land alt. Tillögur
um þetta mál munu koma á aðalfundi, og helzt í þá átt, að greiða fyrir
bókakaupum einstakra presta eða félaga.
Félagsstjórnin tók til athugunar tillögu þá, sem fram kom á síðasta
aðalfundi um það, að afla Prestafélagsritinu fastra áskrifenda um land
alt. Eins og strax var bent á á fundinum, er þetta ekki mögulegt með
öðru móti en því, að losa félagsmenn undan þeirri kvöð, að ábyrgjast
andvirði 5 eintaka, eins og nú er, en að vel athuguðu máli sá félags-
stjórnin ekki, að þetta væri óhætt vegna fjárhagsafkomu ritsins.
Þá skoraði félagsstjórnin á Samband starfsmanna ríkisins að beita sér
fyrir því, að nokkur rétting fengist á dýrtíðaruppbót starfsmanna ríkisins,
sem nú er óbærilega lág í samanburði við dýrtíðina. Sambandið gerði
tilraunir í þessa átt, en engu fékst um þokað hjá þinginu.
Að tilhlutun félagsstjórnarinnar flutti formaður tvö frumvörp á Alþingi,
er varða hagsmuni prestastéttarinnar. Annað frumvarpið gekk út á það,
að sveitaprestar fengju greidda fulla dýrtíðaruppbót. Færði hann fyrir því
góð og gild rök, bæði í ástæðum fyrir frumvarpinu og í framsögu, að
sveitabúskapur presta væri þeim ekki sú tekjulind, að rétt væri að svifta
þá nokkru af tekjum þeirra fyrir það, og einkum væri hann nú svo miklu
lakari en hann var þegar launalögin voru sett, að þær takmarkanir, sem
þá voru settar, gætu ekki átt við lengur. Málið komst í nefnd, líklega
fyrir náð, en þar voru allir á móti því nema einn, og sá eini var einmitt
flutningsmaðurinn sjálfur, sem átti sæti í nefndinni. Málið kom svo ekki
á dagskrá aftur, enda útséð um forlög þess.
Hitt frv. var leiðrétting á þeirri ósanngirni, að prestar skyldu vera
prófdómarar við barnapróf án allrar borgunar, og jafnvel kosta sig á
ferðunum. Fór frv. fram á það, að þeir fengju bæði dagpeninga og ferða-
kostnað. Mentamálanefnd lagði með því, að prestum yrði greiddur ferða-
kostnaður, og þrátt fyrir allsnarpa mótspyrnu var það samþykt og hafðist
svo gegnum þingið. Var það í raun og veru hrein furða, að þessu skyldi
fást framgengt, eins og annars var í slík mál tekið. Mun óhætt að segja,