Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1973, Side 23

Raeður rektors Háskóla íslands
21
Ur ræðu rektors við afhendingu prófskírteina 13. júní 1970
Það er eigi ofmælt, að Háskóli íslands er
nú í mjög örri þróun til aukinna afkasta á
sviði vísinda, menningar og hinna frjálsu
lista. Hér er ekki átt einvörðungu við það,
sem leitt getur til efnahagslegra framfara,
heldur og við hitt, að háskólinn á að leggja
úl andleg verðmæti, sem verða eigi metin
úl fjár. Engu að síður verður að telja það
framlag til þjóðarauðs og almennings-
eignar.
Háskóli íslands hefur að hlutverki sínu
að veita fræðslu til sérhæfðra starfa og að
stunda rannsóknir á margháttuðum fyrir-
hrigðum lífsins og mannsins, svo fræðslan
nái hinum rétta tilgangi sínum og mark-
ntiði, þ. e. að skilja manneðlið og
auðvelda viðureign mannsins við vanda
þann, sem er fólginn í því að lifa lífinu rétt í
Því umhverfi, sem manninum er áskapað.
Svo langt sem sögur og þekking ná, sést
Slöggt, að maðurinn hefur háð æðrulausa
haráttu við að ná valdi á umhverfi sínu og
sjálfum sér. En nú er svo komið, að
maðurinn í sigurvímu sinni er kominn að
Því marki að eyða og tortíma umhverfi sínu
°8 þar með sjálfum sér.
Hér á landi er þessi hætta fyrir hendi.
Hún er raunveruleg. Og vonandi tekst
Háskóla íslands að taka frumkvæðið í því
uð spyrna við fæti og taka mengun um-
hverfisins til athugunar; enn fremur að
hann reynist það skeleggur, að hlýtt sé
fáðum hans í þeim efnum, er varða heill og
hamingju mannsins.
Háskólaráð hefur lagt til við
menntamálaráðuneytið, að það staðfesti
hreytingar á ákvæðum, er varða lagadeild,
viðskiptadeild og verkfræði- og raunvís-
indadeild. Heimspekideild hefur komið
merkar tillögur um fjölgun náms-
greina. Hún hefur einnig lagt til að koma
upp stofnunum í sögu, bókmenntafræði og
málvísindum. Árnagarður veitir þessari
starfsemi húsrými, þótt húsnæðið henti
ekki sem best, þar sem teikningar voru
ekki við þetta miðaðar.
Húseign við Bjarkargötu var keypt til að
létta á þörfum viðskiptadeildar, og Gagn-
fræðaskólinn við Vonarstræti leigður til
fjögurra ára til þess að svara húsnæðisþörf,
auk annars leiguhúsnæðis úti um allan bæ.
Lóðamálin eru að komast í fastar
skorður og undirbúningur hafinn að
hönnun læknadeildar- og tannlæknadeild-
arhúss, en svo til fullgerðar endanlegar
teikningar að húsum yfir lagadeild annars
vegar og verkfræði- og raunvísindadeild
hins vegar liggja fyrir. Háskólinn hefur
þarfir Félagsstofnunar stúdenta ríkt í huga
og reynir eftir megni að efla hana og
styðja.
Um nýjar námsgreinar hefur mjög verið
ritað og rætt. Almenn þjóðfélagsfræði
komast nú í fastar skorður, og nám í
sálarfræði er í mótun.
Á grundvelli merks nefndarálits, er
skilað var til embættisins í þessari viku,
verður unnið markvisst að því að tengja
hinar ýmsu rannsóknar- og vísindastofnan-
ir nánar við Háskóla íslands en verið
hefur.
Sérstakt áhyggjuefni eru kjör kennara
og nemenda. Fyrir daglegum þörfum
kennara er lítið séð, og eru nemendur þar
betur settir með kaffistofu, væntanlegt
Félagsheimili og fleira. Námslán nemenda
verður að auka, þar eð hin fyrirhugaða
breytta námsskipan leiðir af sér lengra
árlegt nám. Eigi er staðfest í lögum, hversu
orlofi kennara skuli hagað. Og með núver-