Hlín - 01.01.1954, Blaðsíða 98
96
Hlin
nauðsynlega vaxtarrými við útplöntunina. — En rauðkál
og höfuðkál þurfa gott pláss í garðinum, eða ca. 50 cm.
milli plantna. — Annað kál þarf nokkru minna. — Auk
þeirra plantna, sem ækilegt er að sá til inni eða í vermi-
reit, eru svo ýmsar tegundir matjurta, sem sá iná til beint
út í garðinn. — Fyrstar að vorinu þurfa gulræturnar að
komast í mold — svo og steinseljan. — Þeim þarf að sá
seint í apríl eða fyrst í maí, eftir því hvernig tíð fellur. —
Um miðjan inaí sáir maður salati, hreðkum, næpum,
spínati og grænkáli. — Þetta eru algengustu tegundirnar,
og'þær senr jeg get talað um af eigin reynslu. — En jeg veit
að auk þess hefur verið og er liægt að rækta hjer á ber-
svæði, nokkrar fleiri tegundir grænmetis. — Þó held jeg,
að sæmilega megi við una, til venjulegra heimilisnota,
þær tegundir, sem jregar eru upp taldar, sjerstaklega ef að
auki eru nokkrar fjölærar matjurtir. — Vil jeg þar nefna
t. d. graslauk, sem kemur strax til um leið og jörð byrjar
að gróa að vorinu. — Þá rabarbarann, senr allir þekkja. —
Skarfakálið er sjerstaklega sterk planta og vítamínauðug,
a. m. k. er það gömul saga, að skyrbjúgurinn var fljótur
að hverfa hjá þeim, er lengi höfðu lifað á gömlum mat,
þegar jreir náðu í skarfakál til átu. — Skarfakálið lrefur
þann kost, að hvenær sem jörð er auð, er hægt að hafa not
af því. — Allan veturinn lumar jrað á grænum blöðum, og
er því skarfakálið sjerstaklega jrægileg planta. — Það jrarf
góðan áburð, og þess þarf vel að gæta vor hvert, að stífa af
því blómarenglurnar. Það blómstrar rnikið og leggur mest
í blómin, ef þau eru ekki tekin jafnóðum og þau koma.
En sje jrað gert, stendur Jrað dökkgrænt og bústið og blað-
mikið alt sumarið.
Á vorin, meðan hinar ræktuðu matjurtir eru ekki
komnar í gagnið, má nota á matborðið viltar, islenskar
jurtir, eins og t. d. heimulu, fíflablöð og arfa, — nota það
hrátt, saxað í salat eða skyr. — Þá má og minnast á f jalla-
grösin, sem fyr á tímum reyndust Jrjóðinni ómetanleg
fæða og eru bæði ljúffeng og holl,