Morgunn - 01.12.1931, Blaðsíða 31
MORGUNN
157
Qulrcencir mynöbreytingar
efnisin5.
Erinöi flutt í S. R. F. í.
Eftir Sigurð H. Kuaran.
Vísindi síðari alda hafa unnið óumræðilega mik-
dlvægt starf fyrir mannkynið. Áður hugðu menn
að jörðin væri miðdepill tilverunnar. Galilei fann upp
stjörnukíkinn, og við það opnuðust sjón manna nýjar
veraldir. 1 stað ]æss að jörðin sé miðdepill alheimsins
vita menn nú, að hún, með öllu því, sem á henni er, er
ekki nema eins og örlítið sandkorn í ómælanlegri og óend-
anlegri alvídd geimsins. — Leeuwenhoek fann annan kíki,
smásjána. Við það opnaðist aftur nýr heimur, nýs lífs,
sem ekkert mannlegt auga hafði áður litið. Leeuwenhoek
var faðir gerlafræðinnar, sem orðið hefir mannkyninu til
ómetanlegrar blessunar og bjargað óteljandi mannslífum.
— Hve breytt er ekki veröldin orðin frá því fyrir nokkrum
hundruðum ára? Eimlestir og eimskip bruna um láð og
lög. Fuglar himinsins hafa ekki lengur einkarétt til þess
að fljúga um loftið. Mennirnir fljúga þar líka, og hafa
komist þar hærra en nokkur fugl hefir farið, og farið
á tækjum sínum kringum allan hnöttinn. Rafmagnið hef-
ir fundist og valdið alheimsbyltingu á fjölda mörgum svið-
um. Nýjar vísindagreinir, eins. og t. d. efnafræðin, hafa
orðið til. Hver mundi endast til að telja öll þau undur,
sem vér eigum mannvitinu að þakka? Alt af eru menn að
rannsaka, og alt vilja menn rannsaka, eftir því sem verka-
skifting vísindanna endist til. Enn er komið til nýtt við-
fangsefni, rannsókn dularfullra fyrirbrigöa. Þótt marg-
ir ágætir vísindamenn hafi sýnt því hinn mesta sóma,
verður þó ekki sagt, að vísindin í heild sinni hafi tek-