Morgunn - 01.06.1963, Blaðsíða 53

MORGUNN
4?
Meinlokan mikla
Að guð hafi opinberað sannleikann með einstæðum hætti
í eitt skipti fyrir öll, er ekkert annað en guðfræðileg mein-
loka, sem furðulegt er að nokkur menntaður maður skuli
geta látizt trúa á þessari öld. Einmitt þegar bent er á, að
ýmis trúarbrögð önnur en kristindómurinn gera kröfu til
að vera talin hin fullkomnasta opinberun, þá er álykt-
unin auðveld: Ekki geta öll haft rétt fyrir sér, öllum
kann að skjátlast. Réttara mundi vera að kalla þau „til-
raunir með sannleikann,“ eins og Gandhi nefndi sjálfs-
ævisögu sína.
I sínu dæmalausa skrifi um íslenzka presta segir S. A.
M. að þeir séu ekki fyrst og fremst þjónar fólksins eða
ríkisins, heldur þess sannleiks, sem kirkjunni hefur verið
trúað fyrir kynslóð fram af kynslóð. Hvers konar sann-
leikur er það, sem engum þjónar, eða enginn vill heyra?
Höfundurinn liggur ekki á því: Það eru kreddur þær, sem
Danakonungar tróðu upp á Islendinga fyrir fjórum öld-
um. Hvernig urðu þær kreddur til? Þær voru settar sam-
an af mönnum, sem engin ástæða er til að halda að hafi
verið á nokkurn hátt vitrari en menn gerast nú, en marg-
falt fáfróðari.
En segjum nú svo, að sannleikurinn í sáluhjálparefn-
um hefði verið opinberaður í eitt skipti fyrir öll og höggv-
inn á stein, mundu menn samt sem áður ekki halda áfram
að skilja hann með frábrigðilegu móti, allt eftir vitsmun-
um sínum? Hafa ekki orð Krists verið túlkuð á ýmsan
veg? Jafnvel þó að Guð almáttugur hvíslaði sannleika
sínum í eyra S. A. M. hefi ég enga trú á, að hann mundi
skilja hann, því að til þess þyrfti hann hvorki meira né
minna en skilning Guðs almáttugs. Það var af þessari
ástæðu, sem enginn vissi nokkru sinni, hvað Óðinn mælti
í eyra Baldri. Nú hyggur S. A. M. sig vita meira en aðrir
um þessi efni og vandinn sé ekki annar en þylja skiln-
ingslaust kreddur miðaldaguðfræðinga. Slíkur naglaskap-