Búfræðingurinn - 01.01.1941, Side 155

13 Ú F R Æ Ð 1 N G U R I N N
149
Korntegundir. Þær má gefa á fleiri vegu s. s. soðnar, mal-
aðar, kurlaðar og spíraðar. Næringarefni þeirra eru yfirleitt
auðmelt, einkum fitan og kolvetnin, og því ágætar til hita-, afl-
og fitu-myndunar. Eggjahvita þeirra er ekki fullgild og þá
vöntun, sem í hana er, geta þær ekki bætt hver annari svo
teljandi sé. Þá eru steinefnahlutföll þeirra mjög slæm, því
þær innihalda mikið af fosforsýru (P2 05) en lítið af kalki
eða kalcíumsýring (CaO), en æsldlegast er, að þessi steiir-
efni séu í sem svipuðustum efnahlutföllum í fóðrinu. Hér
skal tekið upp, hve mörg grömm af þessum steinefnum
eru i 1 kg nokkurra fóðurtegunda.
Kalk l'osforsýra Kalk Kosforsýra
CaO P205 CaO P205
Kóðurteg. °/oo °/oo Kóðurtegundir °/oo °/oo
Maís . . 0,3 5,7 Hveitildíð .............. 1,5 26,9
Hveiti . . 0,5 8,0 Hvítsmári (í blómi) 18,4 7,8
Rúgur . 0,5 8,5 Taða .................... 4,9 5,8
Rygg . . 0,6 8,0 Fiskimjöl ............. 141,4 173,1
Hafrar . 1,0 7,0 Síldarmjöl ............. 35,0 39,4
Þessi litla skýrsla sýnir þann mikla mismun, sem er á
kalk- og fosforsýru-magni korntegundanna. 1 höfrunum er
fosfórsýrumagnið 7 sinnum meira en kalkað. En í maís er
hlutfallið milli þessara steinefna þá miklu lakara, þar er
fosforsýrumagnið 19 sinnum meira en kalkið. Smárinn og
aðrar belgjurtir bæta þetta hlutfall, séu þær gefnar með. I
töðunni, fiskimjölinu og síldarmjölinu teljast hlutföllin
rnilli kalks og fosforsýru góð.
Garðávextir. í skýrslunni er aðeins minnzt á rófur og kart-
öflur. Þessir garðávextir haí'a að geyma auðmelt og ljúffeng
næringarefni. Þetta eru einhæfar fóðurtegundir, sökum þess
að í þeim eru því sem næst eintóm kolvetni, en verðmæt er
óhætt að telja þau fyrir hænsnin.
Þessar fóðurtegundir er hægt að gefa á fleiri vegu. Það xná
saxa eða raspa þær riiður og blanda þeim þannig öðru fóðri.
Matbúnar á þann veg ættu þær ekki að vera meira en —Vs
liluti heildarfóðursins. Einnig má skera þessa garðávexti í
þunnar sneiðar eða raspa niður og þurrka síðan við hægan
hita. Þegar þeir eru orðnir vel þurrir, má laga úr þeim jurta-
gróðursmjöl og gefa það saman við matarleifar eða annað