Búfræðingurinn - 01.01.1941, Blaðsíða 169
BÚFRÆÐINGURINN
163
ærnar eti ætið með skarpri lyst. Beri útaf því, ríður á að leita
orsaka og bæta lír tafarlaust.
Þegar líður fram í marz, færi ég sundur gjafirnar smám-
saman og eyk við gjöfina. Og þegar liðinn er hálfur marz
byrja ég vanalega að gefa síldarmjöl í smáum stíl og eyk hey-
gjöfina hægt og sígandi. I apríl eyk ég gjöfina enn jafnt og
þétt, hey og síldarmjöl. Tek hér tillit til vaxandi næringai'-
þarfar ánna og áætla næringarinnihald fóðursins eftir því,
hvernig heyið hefir verkazt og hvaða raun það hefir gefið að
vetrinum. Oftar en hitt get ég byrjað að beita ánum seiht
í marz eða snemma í apríl. Fer þá hægt í fyrstu, ef innistaða
hefir verið, og óttast beit í ófærð og langan rekstur. Verði
nú innistöðudagar, felli ég ekki niður fóðurbætisgjöfina og
gef 3 gjafir á dag. Þá fyrstu i vanalegan morgungjafartíma,
aðra gjöf um nónbil og þá þriðju seint að kvöldi. Með beit,
þegar líður á apríl, er lágmark síldarmjölsgjafar venjulega
50 gr., hey eins og ærnar vilja eta. Þegar svo langt er liðið
á meðgöngutímann gefur að skilja, að mikil yfirferð er án-
um skaðleg, og heimrekstur um langan veg sömuleiðis. Göml-
um tvílembum er bezt að gefa inni þar til nál kemur í haga.
Venjulegast slejjpi ég ám á tímabilinu frá 1.—10. maí, eða
þegar þær ná gróðurnál úr jörð, ef ekki lítur út fyrir að veður
spillist fljótlega. Seinustu dagana áður en ég sleppi smá dreg
ég af heygjöfinni, eins og til að búa ærnar undir að sjá fyrir
sér sjálfar. Að sleppa þeim frá troðgjöf, þykir mér sem verði
þeim meiri viðbrigði. Vegna þess hve ærnar fara langt burtu
þegar þær heimta frelsið, get ég ekki komið því við, sem
þeim myndi þó fyrir beztu, að reka þær saman fyrstu dag-
ana, inn í hús, gefa þeim síldarmjöl og sleppa út síðan. Með
þessum hætti myndi þeim bregða miklu minna við og halda
sér að jafnaði, án ]>ess að leggja af að mun.
Áður en ég lýk þessum þætti, verð ég að drepa á síldar-
mjölsgjöfina sérstaklega. Framan af fjármannsferli mínum,
og þar til fyrir laum árum, notaði ég ekki fóðurbæti handa
kindum, hversu sem hey nýttust. Var þá oft óhugsandi að nota
beit þegar leið á vetur, ef hey voru léleg. Með beit varð jafn-
an að gefa bezta heyið, svo að það sem sparaðist var þá vana-
lega hrakningur og síðslægja. En allir vita, að þær fyrningar
eru lítils virði. Og jafnvel þótt ég gætti mjög hófs um beit
og gæfi inni mestan hluta vetrar, urðu ærnar megri en ég vildi