Búfræðingurinn - 01.01.1941, Page 179
B Ú F R Æ Ð I N G U R I N N
173
að ekkert finnist fyrir þverþornum á spjaldhryggnum, þegar
gripið er yfir hann. Malirnar eiga að vera kúftar af holdi og
vöðvarnir þurfa að ná sem allra lengst niður eftir lærleggj -
unum. Lærvöðvarnir eiga að vera mjög þéttir og miklir. Þeg-
ar tekið er aftan frá utan um lærið ofantil, þá á rnaður að fá
fulla greipina af stinnum vöðva.
Ullin á að vera mikil, þelið þykkt og togið alhnikið, eink-
um á fé í þeim héruðum, þar sem úrkoma er mikil. Ullin á
að vera laus við allar illhærur. Gulrauð hár hér og þar um alla
ullina eru afleitur galli og hvítar, dauðar illhærur eru þó enn
skaðlegri. Hörundið á að vera Ijósrautt og kindin laus í
skinni.“
V.
Nautgripir (mjólkurkýr). Eins og áður er að vikið, deilir
menn nokkuð á um þýðingu likamsbyggingar mjólkurkúnna.
Og það er e. t. v. nokkrum erfiðleikum bundið að færa sann-
færandi rök fyrir þessu atriði. Eg vil þó benda á nokkur þýð-
ingarmikil atriði í jjessu sambandi, og benda meðal annars
á reynslu Dana þessu viðvíkjandi.
Alls staðar þar sem ræktun og kynbætur hafa verið gerðar á
nxjólkurkúnum, hefir verið lagt mikið upp úr líkamsbyggingu
þeirra. Danir halda því fram, að i þau rúml. 100 ár, sem þeir
liafa haldið dýrasýningar, séu þær e. t. v. sterkasti þátturinn
í hinum miklu framförum á sviði búfjárræktarinnar. Á dýra-
sýningunum eru kýrnar fyrst og fremst metnar og verðlaun-
aðar eftir líkamsbyggingu (ytri byggingu). Danir segja enn-
fremur, að á heztu kúabúum þeirra séu kýrnar stærstar og
hezt hyggðar.
Stór kýr þarl' hlutfallslega minna viðhaldsfóður en lítil.
En þar sem fóðrað er með miklu af rúmfreku fóðri, t. d. hálmi,
rófum eða heyi, þurfa kýrnar að hafa milcið kviðarrúm. Kýr,
sem vegur 700 kg., getur ár eftir ár mjólkað 8000 kg. af
nijólk á miklu af grófu i'óðri (ódýru), en lítil kýr, 400 kg. að
þyngd, getur það aldrei nema þá með mjög mikilli kjarnfóður-
gjöf og myndi ekki endast neitt, þótt hún hefði arfgenga
eiginleika til þess að mjólka þetta mikið.
Á Sjálandi í Danmörku hefir veiúð gerður samanburður á
stærð og þyngd lcúnna annars vegar og nythæð þeirra hins
vegar árin 1900 og 1930. Sá samanburður sýndi eftirfarandi: