Lindin - 01.01.1938, Side 57

heldur og heiniskulegur og hættulegur heilhrigðu og
göfugu sálarlífi, eins og eitur, sem verkar seint en
örugt. Vér höfum gerl oss grein fyrir því, að sönn
dómgreind getur ekki verið dómhörð, og að hver sá
dómur, sem félur í sér, þó ekki sé nema aðkenning
af andúð, getur ekki verið réttlátur. Sönn dómgreind
er aldrei hiiefi, sem reiddur er til höggs, heldur göf-
ug hönd, sem »raðar öllu niður með afli og mildi«.
IJeim, sem unna mjög réttlæti, skal því sagt það lil
uppörfunar og huggunar, að þeir myndu einskis í
missa, þótt mannkynið alt léti hina reiddu hnefa
hníga nú þegar. Þeir myndu þvert á móti græða
meira réttlæti, meiri sanna dómgreind, meiri ná-
kvæmni og ráðvendni í meðferð allra heimilda. Það
myndi birta yfir þessari jörð, þegar þrumuský dóm-
girninnar væru horfin af lofti og eftir væri hið hreina
og rólega dagsljós ópersónulegrar dómskygni...
En hvers vegna erum vér syo mikið fyrir að
•dæma? Hvers vegna höfum vér svo l'astar og ákveðn-
ar skoðanir á hlutum, sem vér þó'í raun réttri vitum
oft svo lítið um? — Til er einn dómari, sem dæmir
rétt, og dómar hans eru óskeikulir. Þessi dómari er
lífið sjálft, — reynslan. — Hve ofl hefi ég ekki tek-
ið eftir því, að maður eða kona, sem dæmdi annan
mann eða konu hart fyrir eitthvað, sem þeim hafði
á orðið, átti eftir að gera sig sekan eða seka um ná-
kvæmlega hið sama eða eitthvað samskonar og það,
sem þau dæmdu aðra fyrir. Það var engu líkara en
lífið sjálft segði við þau: Vei yður þér hræsnarar!
Hver gaf yður vald til að kveða upp stranga dóma
yfir öðrum? Hið ímyndaða sjálfsréttlæti yðar var
ekki annað en vindbóla, sem sprakk, þegar andað
var á hana af einni freistingu! Og hversu oft hefi ég
ekki séð það hinsvegar, að maður, sem naut lítils
álits, var ef til vill fyrirlitinn og dæmdur hart, gerði
að lokum dómurum sínuin skömm lil og var engu