Uppeldi og menntun - 01.01.2011, Side 83

Uppeldi og menntun - 01.01.2011, Side 83
Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 20 (1) 2011 83 H r a fn H i l d U r r ag n a rS d Ót t i r 4. Breytist munur á orðaforða í tal- og ritmáli með aldri? Gert er ráð fyrir samvirkni ALDURS og MIÐILS; að hlutfall inntaksorða, sem og það hversu fjölbreytilegum, sér- tækum og nákvæmum orðaforða höfundar beita, aukist hlutfallslega meira í ritmáli en í talmáli með aldri, enda gefst meira svigrúm í þeim miðli til að virkja nýfenginn og væntanlega flóknari, sértækari og sjaldgæfari orðaforða þeirra sem eldri eru en þegar textarnir eru mæltir af munni fram. 5. Er munur á orðaforða eftir kynjum? Ýmislegt bendir til þess að íslenskar stúlkur hafi betri málþroska en piltar (sjá m.a. Amalía Björnsdóttir, 2005). Þó engar fræðilegar forsendur styðji tilgátu um kynjamun á þessu sviði er forvitnilegt að kanna hvort fram kemur kynjamunur í orðaforða á þeim mælingum sem hér er beitt. aðfErð Þátttakendur Þátttakendur í íslensku rannsókninni voru áttatíu talsins, jafnmargir (n=20) úr hverj- um eftirtalinna aldursflokka: • 5. bekk grunnskóla (10–11 ára); • 8. bekk grunnskóla (13–14 ára); • 1. bekk framhaldsskóla (16–17 ára); • 26–42 ára fólk sem lokið hafði háskólaprófi (meistara- eða doktorsprófi) – helmingur í raunvísindum, helmingur í hug- eða félagsvísindum. Kynjahlutfall var jafnt í öllum aldurshópum. Við val á þátttakendum var stefnt að því að áhrif af öðrum breytum en frum- breytunum ALDUR/skólastig, KYN, TEXTATEGUND og mál yrðu sem jöfnust. Allir íslensku grunn- og menntaskólanemarnir luku samræmdum prófum4 árinu áður en gagnasöfnun hófst, og í hópana voru valdir einstaklingar sem verið höfðu í hæsta fjórðungnum á prófum í íslensku. Þátttakendur í hverjum aldursflokki (fullorðnir undanskildir) voru fengnir úr sama skóla til þess að jafna hugsanleg áhrif skóla og kennsluaðferða. Enginn þátttakenda átti sér sögu um sérstaka námsörðugleika. Háskólafólkið var ýmist menntað á Íslandi eða erlendis, og starfaði flest sem fræði- menn við háskóla- eða rannsóknastofnanir. Samstarfsverkefnið Developing literacy in different contexts and different languages náði til Bandaríkjanna, Frakklands, Hollands, Ísraels, Spánar og Svíþjóðar, auk Íslands. Jafnmargir þátttakendur voru frá öllum löndum og leitast var við að hafa aldur og skólastig sambærilegt. Vegna mismunandi skólaskyldualdurs voru íslensku þátttakendurnir í þremur yngstu aldurshópunum um einu ári eldri en samsvarandi hópar frá hinum löndunum. Mælitæki Eins og áður sagði er ekki til neinn einfaldur eða einhlítur mælikvarði á stærð, auðlegð eða „gæði“ orðaforða. Rannsóknin sem um ræðir í þessari grein beinist að virkum
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146

x

Uppeldi og menntun

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.