Uppeldi og menntun - 01.01.2011, Blaðsíða 141

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 20 (1) 2011 141
gyÐa margrÉt pÉtUrSdÓttir
hvað þau haldi að séu „tekjur „venjulegs“ heimilis“ (bls. 66). Spurningunni eiga þau
að svara fyrir pabba annars vegar og mömmu hins vegar. Þessu efni fylgja engar leið-
beiningar um hvernig hægt sé að fræða börnin um launamun kynjanna og skýringar á
honum, eins og sannarlega er tilefni til í jafnréttisfræðslu. Með því að gera grein fyrir
launamuninum án þess að fjalla um hann á gagnrýninn hátt er að vissu leyti gefið
í skyn að um einhvers konar náttúrulögmál sé að ræða. Svo er ekki. Launamunur
kynjanna er það jafnréttismál sem hvað mest hefur verið fjallað um á undanförnum
árum og er margt í þeirri umræðu sem krefst útskýringa. Jafnréttisfræðsla á unglinga-
stigi er kjörinn vettvangur fyrir slíka fræðslu og mætti tengja þemanu um hæfileika og
langanir þar sem einnig mætti gera grein fyrir og fjalla á gagnrýninn hátt um kynjað
starfsval og samþætta þannig kynjajafnréttisfræðslu annarri fræðslu. Það vekur einnig
furðu að þremur köflum verkefnabókarinnar er varið í verkefni um bílakaup, rekstur
bíls og bílprófstöku án þess að hvatt sé á nokkurn hátt til gagnrýninnar hugsunar um
umhverfis- og kynjamál: Er nauðsynlegt að taka bílpróf og eiga bíl? Af hverju stofna
sumir lífi sínu og annarra í hættu með hraðakstri?
Kennarahefti Huxarans mætti einnig útfæra betur. Oft eru leiðbeiningar mjög af
skornum skammti og ekki alltaf ljóst hvert markmiðið er með þeim verkefnum sem
lagt er til að lögð séu fyrir nemendur. Hvert er markmiðið með því að yrkja ljóð um ást-
ina? Eða knúsverkefninu? Bragur bókarinnar líður óneitanlega fyrir þessa nálgun. Eru
jafnréttismálin krúttleg, ekki alveg alvöru? Ef við elskum hvert annað svolítið meira,
verður þá ekkert misrétti? Hvernig ber að túlka þessi verkefni og hvert er markmiðið
með þeim? Hafa verður í huga að kennarar sem ætlað er að sinna jafnréttisfræðslu
hafa e.t.v. ekki fengið neina formlega fræðslu um jafnréttismál eða kynjafræði. Því er
mjög brýnt að allar leiðbeiningar séu ítarlegar og vandaðar.
Málfari sem og frágangi er víða ábótavant (sbr. „innkoma“ en ekki „tekjur“) og tals-
vert er um innsláttarvillur. Eins kemur það illa út að hafa inngang á undan efnisyfirliti
í verkefnabók en geta engu að síður inngangsins í efnisyfirlitinu. Myndskreytingar
Valeyjar Sólar Guðmundsdóttur minna mjög á myndskreytingar Hugleiks Dagssonar,
ekki síst vegna þess að Hugleikur myndskreytir Kynungabók: Upplýsingar fyrir ungt
fólk um jafnrétti kynja sem gefin er út af mennta- og menningarmálaráðuneytinu [sjá
ritdóm í þessu hefti].
Huxarinn er augljóslega unninn af brýnni þörf og með velferð ungs fólks í huga en
líður fyrir skort á skýrri sýn, yfirlegu og ítarlegri þekkingu á málaflokknum. Styrk-
leikur bókarinnar er kennslureynsla höfundar sem víða er vísað til í kennaraheftinu.
Ekki verður hjá því komist að bera saman Huxarann og Kynungabók og óskandi að
höfundar bókanna tækju sig saman þannig að ítarleg þekking höfunda Kynungabókar
á kynjafræði og þekking og reynsla höfundar Huxarans gætu nýst sem best við þróun
kennsluefnis í kynjafræði fyrir barna- og unglingastig grunnskólans.