Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1930, Blaðsíða 47
ALÞINGISHÁTÍÐIN
13
ar. Til þess skorti fé. En með því
eina móti hefði nefndin getað ráð-
ið fargjaldinu. Varð því að ganga
samningaleiðina að skipafélögun-
‘um.
Loforð fengust, fyrir vinsamlega
milligöngu skipafélagsins danska,
The Scandinavian American Line,
að við þetta sérstaka tækifæri
skyldi Reykjavík vera látin njóta
sömu hlunninda og Khöfn, það er,
að farbréf yrðu færð niður úr
$196.00 ofan $172.00. En nefndin
var ekki ánægð með það. Öll gáfu
skipafélögin til kynna, að ef feng-
ist álitlega stór og ákveðinn far-
þegahópur, væri ekki fráleitt, að
slakað yrði til betur. Öll játuðu
þau, sem og vitanlegt er, að sjó-
leið væri skemri til Reykjavíkur en
til Glasgow. Er munurinn rúmar
400—500 mílur enskar, eftir því
hvoru megin siglt er við Nýfundna-
land. En svo höfðu þau öll inn-
byrðissamband sín á meðal, sem
nefndist “The North Atlantic
Steamship Conference”, er ákveð-
ur fastagjald milli Ameríku og
hinna ýmsu staða í Norðurálfunni.
Ekkert félaganna mátti brjóta bág
við þenna samning nema með sam-
þykki hinna. Óhugsandi var að
slíkur samningur fengist, eftir að
einkasamningur væri gerður við
eitthvert félagið. Þá mundi það fé-
lag sízt óska eftir niðurfærslu, né
hin láta sig það nokkru skifta, er
útséð væri um að þau gætu haft
hag af því. Var því um að gera,
að binda ferðalagið engum föstum
samningi, fyr en frá fargjaldi væri
gengið. Fengist það fært enn þá
neðar, var ferðamönnum sparað
mikið fé. Stóð nefndin nú í þessu
stími, þegar á hana var ráðist með
þungum ásökunum, og samning-
ur gerður af einstökum mönnum
við eitt meiriháttar línuskipafélag,
að undirbúa ferðina heim. Þóttist
félag þetta þegar í stað hafa tekið
við umboði fyrir þessari ferð, og
var þá eigi um fargjaldalækkun að
spyrja eftir það.
Samdi þá loks Heimfararnefndin
við “The Canadian Pacific Ry.” um
ferðina. Niðurfærsla fékst allmik-
il með járnbrautinni, en með far-
bréfaverðið varð að sitja við það,
sem komið var. Sérstaka lest lagöi
félagið til frá Winnipeg. í henni
voru 11 ferðavagnar, 4 flutninga-
og póstvagnar og einn greiðasölu-
vagn. Ennfremur lagði það til tvö
skip, annað til austurfarar, skipið
“Montcalm”, hitt til vesturfarar,
skipið “Minnedosa”. Er þetta
fyrsta og eina skiftið, enn sem kom
ið er, sem farin hefir verið hring-
ferð beina leið frá Ameríku til ís-
lands.
KI. 9. að morgni fór fólkið að drífa
inni kl. 10 að morgni 12. júní s.l.
Vikuna þar á undan hafði ferða-
fólkið verið að drífa að úr öllum
áttum, því Heimfararnefndin gerði
sér far um, að hópurinn yrði sem
stærstur, sem héðan færi.
Klukkan 9 á miðvikudagsmorg-
uninn 12. júní, fór fólkið að drífa
að vagnstöðinni, þrátt fyrir þétta
gróðurrigningu, sem á var. Ekki
aðeins ferðafólkið, heldur vinir þess
og kunningjar, og aðrir íslendingar
sem þangað komu til að kveðja
heimfarendur. Kl. 9.30 var orðið