Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1930, Blaðsíða 86
52
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
ast honum. Þann vetur hafði hann
mjög stopula vinnu, og las hann þá
kappsamlega margar góðar bækur,
eins og t. d.: leikrit Shakesspeare’s,
sögur Charles Dickens, ljóðmæli
Byrons, Thomas Moore’s, Robert
Burns og Longfellows, og fleira. Þá
um veturinn voru sýndir á leikhús-
inu í Winnipeg nokkrir ágætir sjón-
leikir, þar á meðal tveir eða þrír
gleðileikir eftir Shakespeare, og fór
Eggert oft í leikhúsið um það leyti,
og hafði mikla unun af. Og þann
vetur skrifaði hann íslenzkan sjón-
leik, all-langan, sem þó var ekki
leikinn og kom aldrei á prent. Ann-
að leikrit samdi hann stuttu síðar,
í félagi með Sigurbirni Stefánssyni,
og mun það hafa verið sýnt í sam-
komuhúsi hins íslenzka Framfara-
félags í Winnipeg. Sigurbjörn var
bráðgáfaður maður og skáld og
drengur góður, og voru þeir innileg-
ir vinir, hann og Eggert.
Þenna vetur (1882—3) þýddi
Eggert á íslenzku sérlega fallega
smásögu enska, og var sú þýðing í
alla staði ágæt. Sýndi hann nokkr-
um vinum sínum þýðinguna, og þar
á meðal Stefáni Pálssyni, sem þá
var aðstoðarmaður Helga Jónssonar
ritstjóra og útgefanda vikublaðsins
Leifs, er byrjaði að koma út í maí-
mánuði 1883. Varð þetta til þess,
að Helgi réð Eggert í þjónustu sína,
og mátti heita að Eggert væri að
mestu ritstjóri blaðins eftir það,
unz það hætti að koma út í júní-
mánuði 1886. En í september um
haustið byrjaði Heimskringla að
koma út, og var Frímann B. Ander-
son eigandi og ábyrgðarmaöur
þess blaðs, en meðritstjórar þeir
Eggert Jóhannsson og Einar Hjör-
leifsson. Þegar fram liðu stundir,
varð Eggert aðalritstjóri biaðsins,
og var það um langt skeið, og hann
var líka ritstjóri “Aldarinnar” eitt
eða tvö ár, en hætti við blaða-
mensku voriö 1897.
Séra Friðrik J. Bergmann segir
um Eggert Jóhannsson í sögunni
um íslenzku nýlenduna í Winnipeg
(Sem út kom í Almanaki Ólafs S.
Thorgeirssonar árið 1906): “Eftir
því, sem hann (þ. e. Eggert) var
ritstjóri lengur, sýndi hann meiri
og meiri áhuga á að ræða velferðar-
mál Vestur-íslendigna, eigi síður en
vaxandi dómgreind og andlegan
þroska’’. — Þetta er í alla staði satt
og rétt. Eggert var ætíð hreinn og
óskiftur í öllum málum, sem hann
beitti sér fyrir. Og hann var einn
þeirra, sem mest og bezt hafa unn-
ið fyrir viðhaldi íslenzks þjóðernis,
íslenzkrar tungu og íslenzkra bók-
menta í Vesturheimi. í þarfir þess
eingöngu eyddi hann beztu kröft-
um sínum á bezta skeiði æfinnai'.
Og það er óhætt að segja, að eng-
inn íslenzkur ritstjóri, fyr né síðar,
hefir átt við meiri örðugleka að
stríða í blaðamenskunni en hann,
og enginn verið vinsælli. — Á með-
an hann var við ritstjórastörf rið-
inn, var hlutskifti hans eingöngu
hvíldarlaust strit og lúi. Hann hafði
aldrei langað til að verða blaðamað-
ur, en það var alveg eins og atvikin
hefðu ýtt honum út á þá braut,
þvert á móti vilja hans.
Á meðan hann var ritstjóri
Heimskringlu, þýddi hann úr ensku
margar langar skáldsögur, er flest-
ar birtust í blaðinu; þar á meðal:
“Kotungurinn eða Fall Bastdar”,
eftir A. Dumas; “Valdimar munkur’’