Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1930, Blaðsíða 76
42
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISPÉLAGS ÍSLENDINGA
ur og vesturströnd landsins. Einu
hafísjakarnir sem eg sá, voru frarn
undan mynni St. Lawrence fljóts-
ins.
Þar sem ísland er eyja, j)á er
loft rakara þar en hér. Regn get-
ur komið á hvaða stundu sem er.
þurkun á fiski og liiröing á heyji
getur því gengið misjafnlega. Samt
sem áður, þá fann eg ekki til raka
eða kulda í lofti nema aðeins fyrstu
nótt hátíðarinnar. Þá nótt snjó-
aöi á fjöllum uppi, og var það
fögur sjón að líta í albirtu nætur-
innar. Að morgni skein sólin, og
hina dagana sólskin og þægilegt
veður.
Possar eru fjölmargir á íslandi,
og möguleikar til rafvirkjunar af-
ar miklir. Mörg bændabýli nota
nú ljós og afl frá spriklandi lækj-
um, sem víöast hvar eru við bæi,
og næstum alstaöar notliæfir.
Þá eru heitu laugarnar, er finn-
ast svo víða. Sumar hafa verið
virkjaðar og eru nú notaðar til
hitunar og matreiðslu á mörgum
bændabýlum. Þá er líka verið að
gera tilraunir með hverahitun í
Reykjavík. Stór barnaskóli er þar
í smíðum og verður liitaður frá
Laugunum. Við sáum heita upp-
sprettu nálægt staðnum, þar sem
eg er fæddur, sem hefir verið mæld
og rannsökuð. Skýrsla verkfræð-
ingsins sýnir að rennsli og liita-
magn er þar nóg til þess að liita
með því lieila borg, er teldi um
25,000 íbúa. Þessi fríöendi náttúr-
unnar bæta nokkuð upp fyrir hinn
algera skort á kolum og skógum
í landinu. — Það er rétt nýlega,
að byrjað hefir verið á að nytja þessi
öfl; en héðan af munu framfarir
verða skjótar á þessum sviðum.
Enn sem komið er, hafa sam-
göngur og verzlunarviðskifti íslands
verið aðallega við Evrópu. Eru því
venjur þar og siðir og háttsemi öll
að meginkjarna evrópískar, þó
mjög séu við alþjóöa menningar-
liætti og fylgist fyllilega með tím-
anum. Þrátt fyrir þetta varð þó
útflutningur allmikill á árunum
1870 til 1890 til Norður-Ameríku.
Var þá árferði ervitt og óreiða á
verzlun og atvinnubrögðum. Ætlað
er á, að milli 30—40,00 manns af
íslenzkum uppruna sé nú búsett í
álfu þessari, eða sem svarar fullur
þriðjungar við tölu þeirra, er búa í
heimalandinu. En blóðið er þétt-
ara en vatn. Þótt stjórnmála- og
verzlunarböndin knýti ísland við
Evrópu, er það tengt þjóðernis- og
blóðskyiduböndum við Ameríku.
Hátíðin beindi athygli heimsins
að hinni undraverðu sögu íslands
og afrekum þess á sviðum stjórn-
vísinda og bókmenta. Hún færði
það í vináttusambönd við allar
þjóðir, en framar öllu öðru endur-
nýjaði hún frændsemina milli þess
og skyldmennanna í Vesturheimi.
Samfagnaðaróskir þeirra voru inni-
legastar, hluttekningin einlægust,
og þeim voru hjartfólgnustu kveðj-
urnar fluttar. Eg spái því, að á
komandi árum muni ísland oftar
og meira leita trausts og uppörv-
'unar til Ameríku en verið liefir, og
Ameríka, fyrir atbeina íslenzka
stofnsins, er búsettur er í álfu þess-
ari, skoöa undraeyjuna litlu norður
í Atlantshafinu, með meiri og meiri
aðdáun, virðingu og velvildarhug,
og fúslega leggja því lið, til hag-
kvæmra framfara. Bandajríkin