Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1930, Blaðsíða 69

ALÞINGISHÁTÍÐIN
35
er hlaðnar voru af torfi og grjóti.
Hafðist fólkið við í þeim meðan
þingið stóð. Á innri eða eystri
gjárbarminum, og vitandi að hærri
hamravegg Almannagjár, er Lög-
berg. Þaðan var lýst lögum og
dómum, úrslitum mála og öðru, er
að þingstörfum laut. — Þessi stað-
ur var miðstöð hátíðarhaldsins.
Hátíðin hófst með messu, sem
biskup íslands flutti. Ræðustóll var
reistur á klettasillu í Almannagjá.
Að lokinni messugerð setti for-
sætisráðherra Tryggvi Þórhallsson,
hátíðina að Lögbergi, en konungur
íslands kvaddi þingið saman. For-
seti sameinaðs þings, herra Ásgeir
Ásgeirsson, flutti þá hátíðarræðuna.
Sýndi hann fram á í fáum drátt-
um, hvernig landnámsmenn á ís-
landi, er þó höfðu flúið harðstjórn
og ofríki hinna norrænu konunga
á 9. öld, hefðu komist skjótt að
þeirri niðurstööu, að sjálf tilvera
þeirra var lögum og rétti háð, og
þeir þess vegna árið 930 stofnað
þetta þing. Fengið því fullkomið
^öggjafar- og dómsyald í öllum
uiálum, og mælt svo fyrir, að það
skyldi koma saman á ári hverju á
þessum stað. Hann lýsti því, hversu
að það varð miðstöð menningar
og fræða, jafnframt sem það var
löggjafar. og dómþing, og hve á-
brif þess á þjóðina voru víðtæk.
Að lokinni ræðu hans var haldinn
þingfundur.
Eftir miðdegisverð voru kveðjur
íluttar að Lögbergi, af fulltrúum
Hýzkalands, Stóra Bretlands, Banda
Hkjanna, (Frakklands, Ganada.
Danmerkur, Noregs, Svíþjóðar,
Hinnlands, Hollands, Checko-Slo-
vakíu, Færeyja, Eyjarinnar Mön,
Manitoba, Saskatchewan, Norður
Dakota og Minnesota.
Allar þessar þjóðir og fylki höfðu
sent ýmsa merka menn til þess að
bera Alþingi kveðjur — og 7 sendu
herskip. Stóra Bretland sendi 5
fulltrúa, 2 frá lávarða stofunni, 2
frá neðri málstofunni og þann 5.
sem erindreka sambandsríkjanna
(Dominions), og (brýndiy>kann
“Rodney”, annað -stærsta herskip
sjóflotans. Bandaríkin sendu og
5 fulltrúa, undir forustu Senators
Peter Norbeck frá Suður Dakota;
í nefndinni voru einnig Burtness
congressmaður og Sveinbj. John-
son fyrrum hæstaréttardómari í
Norður Dakota; hr. Friðrik H.
Fljózdal, forseti félagssambands
járnbrautarþjóna og J. O. B. Ja-
kobsen.
Allar kveðjui-nar lýstu einlægu
vináttuþeli og aðdáun. Að íslenzka
þingið var “amma” ef ekki “móð-
ir parlamenta’’, var viðurkent. —
Hér, löngu á undan “Magna Carta’’
var sett lýðstjórn, löggjafarþing og
tylftardómur, er úrskurð lagði á
mál manna, stofnanir, er fluzt hafa
niður til vor og eru nú hluti nú-
tíðar stjórnarkerfa vorra.
Senator Norbeck talaði fyrir
Bandaríkin, og eg flutti kveðju,
sem fylgir, fyrir hönd Norður Da-
kota:
Háttvirti forseti:—
Þegar ríkisstjórninni í Norður
Dakota barst boðsbréf yðar um að
taka þátt í hátíðarhaldi þessu, sam-
þykti ríkisþingið í einu hljóði svo-
látandi tillögu:
“Með því að þjóðin íslenzka lield-
ur hátíðlegt þúsund ára afmæli Al-
þingis í júní 1930 og