Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2010, Blaðsíða 91

Skatttekjur hins opinbera skiluðu 460 milljörðum króna árið 2009 samanborið við
501 milljarð króna 2008 og lækkuðu um 3,2 prósentustig af landsframleiðslu milli ára. Á
sama tíma jukust tekjur hins opinbera af tryggingagjöldum um 4,3 milljarða króna og
skiluðu um 46 milljörðum króna árið 2009. Sem hlutfall af landsframleiðslu hafa skatt-
|ekjur og tryggingagjöld ekki verið lægri síðan 1995, en þær námu 33,7% af landsfram-
Jeiðslu 2009. Aðrar tekjur hins opinbera, eins og sölu- og eignatekjur skiluðu hinu opin-
bera ríflega 106 milljörðum króna 2009 eða 7,1% af landsframleiðslu, en samsvarandi
Wutfall var 7,4% árið 2008 og 7,1% árið 2007.
Séu skatttekjur skoðaðar nánar sést að tekju-
skattar skiluðu hinu opinbera 240 millj-
urðum króna árið 2009 eða 16% af lands-
iramleiðslu, en samsvarandi hlutfall var
17,8% 2008 og 18,5% 2007 er það mældist
u®st. Á sama tíma skiluðu skattar á vöru og
Pjónustu um 175 milljörðum króna 2009 eða
H/7% af landsframleiðslu. Til samanburðar
•^ældist hlutfallið 13,2% 2008 og 16,0% 2007,
er> hæst var það 2006 eða 17,2%. Af sköttum
® yöru og þjónustu vegur virðisaukaskattur
Jangþyngst en hann skilaði 120 milljörðum
króna 2009.
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
■■■■ Skattar á vöru og þjónustu Skattar á tekjur og hagnað
p. Helstu skattstofnar hins opinbera sem hlutfall af lands-
'-'gnaskattar hins opinbera námu rúmlega framleiðslu.
lan^rlliarf ,krÓna árið 2009, eða 2,1% af Heimild: Hagstofa (slands'
‘unasframleiðslu. Þar af skiluðu fasteigna-
skattar 27,6 milljörðum króna og skattar á
jjarmagnsviðskipti (stimpilgjöld) 2,9 milljörðum króna. Veruleg lækkun hefur orðið á
Jekjum af síðarnefnda skattinum sem gaf af sér 5,6 milljarða króna 2008 og 9,5 milljarða
^róna 2007. Undanfarin ár hafa tekjur af fasteignasköttum hins vegar aukist.
Skattar á alþjóðaverslun og viðskipti, einkum tollar, námu 5,3 milljörðum króna á árinu
^009, eða 0,35% af landsframleiðslu. Aðrar tekjur, þ.e. rekstrartekjur hins opinbera, voru
06,3 milljarðar króna á árinu 2009 og lækkuðu um 3,3 milljarða króna milli ára. Eigna-
ekjur voru 53,4 milljarðar króna og sala á vöru og þjónustu 46,5 milljarðar króna.
Ut9jöld hins opinbera
kllgjöld hins opinbera 2009 lækkuðu um 10,6% eða ríflega 90 milljarða króna milli ára og
Jeyndust 763,3 milljarðar króna. Sem hlutfall af landsframleiðslu lækkuðu þau úr 57,8%
arið 2008 í 50,9% 2009. Að 192 milljarða króna skuldayfirtöku ríkissjóðs 2008 undan-
^flinni hækkuðu útgjöld hins opinbera hins vegar um 102 milljarða króna milli ára. Sú
aukning skýrist fyrst og fremst af auknum vaxtaútgjöldum (vegna aukinnar skuldasöfn-
unar) Sem jukust um 49 milljarða króna og auknum félagslegum tilfærslum til heimil-
auna meðal annars vegna aukins atvinnuleysis, en þær jukust um 32 milljarða króna milli
ara. Þá jókst samneysla hins opinbera um 26,9 milljarða króna á árinu 2009. Ofangreindur
r*lgjaldavöxtur endurspeglast einnig í útgjöldum ríkissjóðs, en útgjöld hans jukust um
3 milljarða króna milli ára (að skuldayfirtökunni 2008 undanskilinni).
hleildarútgjöld sveitarfélaganna drógust saman um 2 milljarða króna milli ára, en
ekstrarútgjöld þeirra jukust um ríflega 13 milljarða króna á sama tíma og fjárfesting
Peirra dróst saman um 14 milljarða króna. Rúmlega 35 milljarða króna vöxtur í út-
SJóldum almaimatrygginga milli ára skýrist fyrst og fremst af auknum útgjöldum vegna
. 'ÓHnuJeysistrygginga og vegna yfirtöku á greiðslum S-lyfja sjúkrahúsanna, en heildar-
j Sjóld almannatrygginga voru 144 milljarðar króna árið 2009 eða 9,6% af landsfram-
8 9
Tækniannáll