Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2010, Blaðsíða 256

heimilda vegna losunar koltvísýrings samkvæmt Kyoto-bókuninni. Þetta kann að breyt-
ast árið 2012 þegar nýtt skuldbindingartímabil Kyoto-bókunarinnar hefst og að þá muni
losun koltvísýrings frá jarðvarmavirkjunum verða talin með í heildarlosunarheimildum
Islendinga á koltvísýringi og öðrum gróðurhúsalofttegundum.
Aætlað er að samgöngur muni framleiða um helming þeirrar aukningar í losun koltví-
sýrings sem verða muni í heiminum á næstu áratugum [1]. Með víðtækri rafbílavæðingu
hér á landi og nýtingu innlendra orkugjafa væri hægt að minnka losun koltvísýrings
verulega. Þannig mætti bæta stöðu íslands í umhverfislegu tilliti og styrkja stöðu þjóð-
arinnar gangvart umhverfisskuldbindingum á alþjóðavettvangi. Áætlað er að með því að
rafvæða allan bílaflota landsmanna megi minnka koltvísýringslosun um 891.000 tonn eða
um 20% [2]. Því getur rafbílavæðing verið mikilvæg þegar kemur að stöðu íslands á
þessu sviði.
I þessari grein er reynt að áætla það magn raforku sem þarf til að unnt sé að reka allstóran
rafbílaflota hér á landi. Hér verður miðað við 50 þúsund bíla á næstu 20 árum eða u.þ-h-
fjórðunginn af núverandi bílafjölda í landinu. Einnig eru færð rök fyrir því hver mesta
aflþörf þessa rafbílaflota verður vegna hleðslustrauma og á hvern hátt verði unnt að
koma þessari aflþörf fyrir miðað við dreifikerfið eins og það nú er og m.t.t. núverandi
álags. Vegna dægursveiflu í forgangsorkuálaginu er í kerfinu vannýtt straumgeta sem
gefur færi á töluverðu svigrúmi til álagsaukningar, einkum á sumrin og á næturnar.
Fjallað verður um viðamikla rannsókn á lágspennuhluta dreifikerfisins, þar sem leitast
var við að kortleggja vannýtta straumgetu kerfisins [3]. Þessi rannsókn er framhald af
prófverkefni Elísabetar Björneyjar Lárusdóttur til B.Sc.-prófs í rafmagnstæknifræði við
Háskólann í Reykjavík vorið 2007 sem unnið var í samráði við Orkuveitu Reykjavíkur [4]-
Orkugjafar fyrir bíla - Samanburður á bensíni og rafmagni
Orkuinnihald í hverjum bensínlítra er um 32 megajúl eða tæpar 9 kWh. Bensíntankur í
meðalstórum fjölskyldubíl tekur 60 1 af bensíni. Gerum ráð fyrir að það taki um tvær
mínútur að dæla þessum 60 1 á tankinn (í flestum tilvikum mun það taka styttri tírna)-
Þetta jafngildir um 540 kWh af orku og rúmum 16.000 kW í afli miðað við tveggja mím
útna ádælingartíma. Við þetta hleðsluafl mun rafgeymahleðsla líklega aldrei geta keppt-
Gjarna er miðað við 4 kW afl við venjulega hleðslu á rafbílum. Við hraðhleðslu má reikna
með 16 kW. Þetta sýnir vel yfirburði bensíns að þessu leyti. Eina sýnilega leiðin til að ná
sambærilegum afköstum við endurhleðslu rafbíla eins og næst við bensínáfyllingu virðist
því vera sú leið sem fyrirtækið Better Place talar fyrir, þ.e. að nota rafgeymaskipti [5] Þrátt
fyrir mun betri orkunýtingu í rafmótorum en í bensínhreyflum nær það engan veginn að
vega upp á móti gífurlegum yfirburðum bensíns í hleðsluafli.
Orkuþörf 50.000 rafbíla
í dag eru um 200.000 fólksbílar í landinu. Ef gert er
ráð fyrir þeirri framtíðarsýn að innan 20 ára verði
um 50.000 rafbílar í notkun á veitusvæði Orkuveitu
Reykjavíkur, hvers er þá að vænta varðandi orku-
og aflþörf þessa rafbílaflota?
Á mynd 1 eru sýndar tvær mismunandi hugmyndií
um hvernig fjölgun rafbíla gæti hugsanlega orðið a
næstu 20 árum. Fyrri hugmyndin (blá lína) gerir ráð
fyrir nokkuð hraðri og stöðugri aukningu. Hér er
miðað við að endurnýjunarþörf fólksbíla sé ul11
10.000 bílar á ári og að hlutdeild rafbíla í endut'
nýjun bílaflotans sé stigvaxandi, 2% fyrsta árið<
2 5 4
Arbók V F I / T F í 2010