Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2010, Blaðsíða 151
Matsáætlun
^latsáætlun vegna framkvæmdarinnar samkvæmt lögum nr. 106/2000 um mat á um-
hverfisáhrifum var samþykkt í janúar 2001. Ýmsir sérfræðingar voru fengnir til að gera
rannsóknir. Fornleifastofnun Islands gerði fornleifakönnun, Náttúrufræðistofnun Islands
§erði rannsókn á jarðfræði, skriðuföllum, gróðri og fuglum, Rannsóknarstofnun
Háskólans á Akureyri gerði rannsókn á samfélagslegum áhrifum framkvæmdarinnar,
”eiðimálastofnun á Hólum gerði atliugun á fiskum í vötnum og ám, Verkfræðistofa
higlufjarðar gerði rannsókn á snjóalögum og snjóflóðahættu við mögulega gangamuima
°g VSÓ Ráðgjöf tók saman upplýsingar um útivist og ferðamennsku á svæðinu. Eitt
ýiikilvægasta markmið matsvinnunnar var að meta hvor fyrirliggjandi valkosta félli
betur að þeim markmiðum sem Alþingi hafði sett sér í byggðamálum og samgöngu-
ffálum. Jafnframt því að kanna hvort unnt væri að ná þessum markmiðum án þess að
valda umtalsverðum og óviðunandi umhverfisáhrifum.
^atsskýrsla
hlatsskýrsla sem byggir á matsáætlun og niðurstöðum fjölmargra sérfræðinga á ýmsum
Sviðum var lögð fram í júlí 2001. Meðal annars voru metin möguleg áhrif framkvæmda á
gróðurfar, fuglalíf, fiska, samfélag og byggð, landslag, og ferðamennsku. Niðurstaða
mats á umhverfisáhrifum var að Héðinsfjarðarleið og Fljótaleið myndu ekki valda
l,mtalsverðum neikvæðum áhrifum á umhverfið. Þessar framkvæmdir myndu hins
Vegar leiða til umtalsverðra jákvæðra áhrifa á byggð og þá sérstaklega á norðanverðum
"'öllaskaga. Þegar þessar tvær leiðir voru bornar saman með tilliti til arðsemi og
nmhverfisáhrifa, á náttúru og samfélag, benti flest til þess að Héðinsfjarðarleið væri betri
hostur. Út frá vegtæknilegu sjónarmiði og arðsemi lagði Vegagerðin til Héðinsfjarðarleið
sem meginkost. Niðurstaða matsins var einnig sú að Héðinsfjarðarleið hefði jákvæðari
ahrif á byggð og samfélag án þess að valda verulegum neikvæðum áhrifum á náttúru
Svæðisins. Tvennt stóð upp úr:
h Veruleg jákvæð áhrif sem bættar samgöngur með Héðinsfjarðarleið kunna að hafa á
samfélagið á norðanverðum Tröllaskaga, þá fyrst og fremst Siglufjörð og Ólafsfjörð.
Stytting milli þessara staða með tilkomu Héðinsfjarðarleiðar er 219 km á veturna og
47 km á sumrin.
Opnun Héðinsfjarðar með tilkomu jarðganga og vegar um fjörðinn. Þegar Héðins-
fjörður verður aðgengilegri munu einkenni hans sem eyðifjörður rýrna og upplifun
þeirra sem heimsækja hann kann að breytast eða verða öðruvísi en ef hann væri enn
lokaður. Þetta eru e.t.v. helstu neikvæðu umhverfisáhrif framkvæmda.
2001 Úrskurður Skipulagsstofnunar
^rskurður Skipulagsstofnunar var lagður fram í október 2001. Niðurstaðan var að fallist
væri á fyrirhugaða gerð jarðganga og vegagerð á norðanverðum Tröllaskaga milli
i Jglufjarðar og Ölafsfjarðar samkvæmt Héðinsfjarðarleið og Fljótaleið, eins og henni væri
ýst í framlögðum gögnum framkvæmdaraðila.
2002 Úrskurður umhverfisráðherra
þ-ærufrestur til umhverfisráðherra var til 23. nóvember 2001. Tvær kærur bárust.
umhverfisráðherra úrskurðaði um málið í maí 2002, þar sem úrskurður Skipulags-
stofnunar var staðfestur að viðbættu skilyrði um endurheimt votlendis.
Kynning og tæknigreinar fyrirtækja og stofnana i 1 4 9