Læknablaðið - 01.08.1923, Blaðsíða 81

læknablaðið
179
opnúð og var hún ftill af samföllnúm sullungum. Var ]>á gerð cholecystectomiá, og
um leið tekinn nokkur hluti sullbelgsins, sem var kalkaður.
Til samanburðar á einkennunum set eg hér lýsingu á sjúkl., sem hat'Si
stein í ductus choledochus, auk sulls, er engum Jtjáningum olli.
Nr. 125. O. N. 66 ára kona. Kom á spítalann 15.—10.—’ao. Árið 1899 fann hún
til verkjar í bakinu undir hægra herðablaði. Hún leitaði þá læknis, hann sagði, að
hún mundi hafa sull, en gat ekki fundið hann. Ári siðar versnaði henni og lagðisl
hún þá i rúmið og lá í heilt ár með sárum þjáningum og gulu. Gengu svo sullir
niður af henni. Síðan heilbr. þar til nú í vetur. að hún hefir legið öðru hvoru vegna
sárra verkja undir hægra síðubarði og gulnaði öðru hvoru. Lifrartakmörk eðlileg.
Skorið meðfrám rifjarönd hægra megin. Finst örsmár sullur. kalkaður, liægra megin,
miklir samvextir neðan á lifrinni og finst gallhlaðran ekki. Hnefastór sullur vinstra
megin í lifrinni er opnaður. Sullurinn hafðist vel við, en eftir að hún kom á fætur
byrjuðu sömu verkir fyrir bringspölunum með gulu og uppköstum og þrútnar. þá
fyrir bringspölunum en dregur úr á milli. Er þá enn á ný, 27.—4., gerð laparotomia
með sniðskurði fram með hægri rifjarönd. Gallldaðran finst ekki, eu þegar búið
er að losa um samvextina, finst steinn á stærð við lóuegg í ductus choledochus, og
er hann tekinn. Eftir það hurfu allar þjáningar.
Nú var það steinninn, sem var valdttr að þjáningunum. En það er mjög
líklegt, að í fyrra sinnið sem hún lá veik, hafi einmitt staðið eins á fyrir
henni og nr. 132, aö e. posterior liafi ltrotist inn í vesica fellea og tæmst
að lokum til fulls.gegnum vias biliares. Eftir Itólguna seni þá hljóp í gali-
blöðruna, hefir hún skorpnað svo, að hún er nú alveg horfin. Samvexl -
irnir eru af sörnu ástæðum, og ekki er ómögulegt að smá sullaleifar í duc-
tus choledochus séu upprunalegi kjarninn í steininum.
E. posteriores-superiores eru miklu sjaldgæfari. Eg hefi tvisvar hitt
þá fyrir mér, nr. 41 og nr. 131. Verkirnir haga sér eins og viö e. post. •
inf., en lifrin stækkar tiltölulega meira upp á við.
Nr. 131. G. J. 46 ára karh Kom á spítalaun 15.—7.—'22. Hraustur þar til í febrúar
sama ár, fékk þá sárt verkjakast, uokkra hitahækkuu og gulu. Aunað samskonar
kast í maí, og síðan jafnan öðru hvoru, og verið rúmfastur. Þegar hann kom á
spítalann var hann hita- og þjáningalaus. Að kvöldi þess 27. fékk hann skyndilega
óþolandi kvalir og hitinn komst upp i 39,6°. Næsta morgun var hitinn og verkurinn
horfinn, en þá var hann orðinn ofurlítið gulur. Lifrardeyfan náði upp á 5. c. í lin.
pap. og fylgir rifinu. svo að hún er hærri inn við sternum. Lifrarbrúnin finst rétt fyrir
neðan síðubarðið. Skorinn skáskurður með rifjunum. Gallblaðran mjög stór og
útþanin. Finst ekki til sulls þar, en upp undir þind, að framan medialt við lin. pan ,
og er þar gerð resect. c. 6 og lap. transpl. og echinot., og um leið cholecvstostomia.
Innihald sullsins var vatnstær vökvi og sullungar. Sullholið náði mjög djúpt nið-'
ur i lifrina. —
Verkirnir við E. sup. ant. stafa sennilega af því, aö sullurinn þrýstjr
að brjóstholinu og þrengir að andrúminu. Þeir eru meiri þegar sjúkl. er
á fótum heldur en jtegar hann liggur fyrir. ]tví þá togar ]ntngans vegna.
meira í serosa. Þess vegna kveður ekki verulega að óþaégfindum af E.
sup. ant. f)'r en sullurinn er orðinn nokkuð stór, það er að segja. ef ekki
grefur í honum.
Verkirnir, sem koma við e. post. inf. stafa þar á móti ekki beint af
sullinum sjálfum, en eru gallkveisuverkir.