Læknablaðið - 01.08.1923, Síða 130

228
LÆKNABLAÐIÐ
skall kastiS á, én ])aö varö miklu niinna en venjulega. Hún var lökust
upp aö áttunda degi, en úr því fór henni aö 1)atna, og eftir tíu sólarhringa
var hún oröin algerlega róleg og með réttu ráði. Það, sem hún sagði við
mig, var þetta: „Því í ósköpunum hafið þér ekki gert þetta fyr.“ En
sannleikurinn var, að mér hafði ekki hugkvæmst að gera slíka tilraun
fyr en þetta. Svo var hún hér í 12 ár. Hún treysti sér ekki að fara burtu,
af því, að hún var ekki fær um að vera vinnukona, en gat ekki verið ein
síns liðs. Hún „svelti" sig undir eins og hún varö vör við að köstin voru
: aðsigi. Og þá varð ekkert úr þeim.
Síðan hefi eg fært smátt og smátt út kvíarnar með tilraunir mínar
með hreinan vatnskost við ýmis konar sjúkdóma, þótt ekki komi aðrir
sjúkdómar hér til urntals en geðveiki. Skal eg verá stuttorður um lækn-
ingarnar.
Reynsla mín er sú, aö hreinn vatnskostur sé sú lækningaraðferð, er
virðist fljótast lækna ýmis konar psychosur og geðveiki. Batinn kernur
á tnjög svipuðum tíma, hvernig sem geðveikinni er háttað og tíminn er
tíu, fjórtán og upp að tuttugu dögum. Geðveikin hefir verið af þessum
venjulegu flokkum: exaltationes, phobiur, depressivar og paranoiskar hys-
tero-neurastheníur. Ef veikin er ekki verulega mögnuð, er það venju-
iegast, að batinn kemur á 10. til 14. degi. En stundum verður að nofa
fleiri, styttri hrein vatnskoststímabil. Fastan befir mest áhrif á geðveiki
i 1) y r j u n, og getur þá oft verið c u r a t i v. Sem p a 11 i a t i v u m
má nota 2—4 daga föstu við exacerbationir á kroniskri geðveiki, til þess
að róa sjúklingana, nema ])ví að eins, að veikin sé orðin svo gömul, að
sjúkl. sé orðinn stuporös. Vatnskosturinn kemur í stað sedativa, sem ann-
ars eru notuð.
Vilji og ímyndun. Prodromal-stadium geðveikinnar er venjulegra lengra
en það virðist vera. Á ]>ví stigi veikinnar finnur sjúklingurinn það á sér,
að eitthvað óvanalegt er í aðsigi, að vitundarlif hans er að taka.ein-
hverjum breytingum. Stundum ber á einhverjum ótta og kviöa, en ekki
er það alt af. En sjúklingurinn finnur samt, að það er að komast eitt-
hvert rót á sálarlifið. Meðan á þessu stendur, eru flestir sjúklingar meira
,.suggesti1)lir“ en ]>eir hafa verið. Hugurinn dregst að þeirra eigin ástaudi.
Veikin verður sjálf „suggererandi" og nokkurs konar fix idé. Það, sem
um er að gera, er að ná huganum, ef unt er, út úr ])essum pathologiska
íarvegi. Til þess að kippa huga sjúklingsins út af þessari rás, er hann
hefir tekið, eru ýmsar aðferðir. Eða réttara sagt margt hefir verið reynt.
En eg þekki ekkert, er jafnist á við hreinan vatnskost. Hann virðist
vera eins áhrifamikill eins og hann er óbrotinn. Hann verður orsök „auto-
suggestionar". Sultartilfinning er manninum eðlileg kend. Hugurinn bein-
ist að föstunni og hverfur frá meinlokunum. Þörf likamans kveður vilj-
ann til starfa, og ímyndanirnar verða að þoka fyrir þeim. Annars er til-
gangslítið að geta sér til. hvernig undirvitundinni er í raun og veru farið.
En liklegast tel eg, að verkanir vatnsko.stsins sé að rekja til hinnar óaf-
vitandi starfsemi undirvitundarinnar.
Víst er um það, að fyrst framan af og stundum lengi fram eftir, virðist
vera regluleg truflun á samvinnu viljans og ímyndunarlífsins. Það er
])á sem viljinn verði að lúta í lægra haldi og við það magnast geðveikin.
Þetta ketnur greinlegast fram þegar um depression eða hræðslu-geðbilun