Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.01.1932, Síða 3

KARLMENNSKA OG GLEÐI
HANNESAR HAFSTEINS
í SKÁLDSKAP HANS.
Þegar norrænn andi kveður sér
hljóðs með þeim hætti, að sönn
saga hefst á vora tungu, birtist
hann gunnreifur og talar hending-
um, eins og Snorri segir um Óðinn
konung í Ásgarði. Og hann velur
.sér þau efni til meðferðar, sem
.giaðir kappar hafa borið á borð
fyrir orðsniilinga tungunnar.
Hátturinn sjálfur, sem hirðskáld-
in velja sér og nota oftast nær, sá
dróttkvæði og hringhendi, bermál-
ar karlmannlega gleði á báða bóga,
fyrst og fremst þeirra, og slíkt hið
sama hinna, er hlusta og nema. —
Hljóðskifti háttarins, fallandi hans
og stígandi, er náskildur vopna-
hljóm af tilhlökkun bardagamanns
og sigurgleði. Eg tek til dæmis
hálfa vísu eftir hirðskáld, um
Magnús góða, Noregskonung:
Haukr réttur ertu Hörða drottinn;
hverr graniur er þér stórum verri;
meiri verður þinn en þeirra
þrifnaðr allur, unz himininn rifnar.
Sá sem þetta kvað, hlýtur að
hafa verið glaður yfir mætti orð-
snilldar sinnar. Og konungurinn,
sem hlaut þetta lof, mun hafa fund-
ið til þess feginn, að honum var
hampað hátt. Þessi karlmannlega
gleði hafði tunguna í þjónustu
sinni alla söguöld og Sturlunga-
öld og enn lengur og reyndar lifði
hún í kolunum fram yfir siðaskifti.
Danskvæði og vikivakar eru til
vitnis um, það.
Kirkjan gerði það glappaskot,
að banda við þessari kæti, bann-
færa hana og stinga henni undir
stól. Hún taldi kætina syndsam-
lega. Kirkjan beygði karlmensku
og gleði, með því að gera sálma-
skáldskap og prédikun að þung-
lyndisvæli, sem ekkert átti skylt
við fagnaðarerindi, né gleðiboð-